Safarka nabada
Hadraawi
Hordhac
Been Abuurka
Hadraawi
A.F.Dualeh
Ma Gayo Gef
Maxamed Cabdi
Safarka Shaxaadka
Cawl Mareero
Uma Qalmo
Colaadin
Maxamed Baashe
Gabayo
Halyeyga
Hadraawi
Yuusuf Sh.cumar
Digdigta
Hadraawi
Axmed Xasan
Abwaanka
Saboolka
Rooble M.Issa
Qiiro
Habawsane
Cali J.Axmed
|
|
Hordhac
Halgankii dheeraa ee laguala dagaalamayey keligii taliyihii dalka gacanta ku hayey ,
waxaa ka qayb qaatay dhamaan qaybaha kala duwan ee bulshada , iyadoo qayb waliba ayb si uga qayb qaaadatay
,Bulshadu waxay muujisay dadaalkeeda si ay uga xuubsiibato maqaarka dusha laga saaray, iyagoo
huray naf,maal,aqoon,iyo wax kasta oo mudnaa agtooda si ay u gilgilato.Hadaba Hadraawi aad
baa loogu amaanaa ka qayb qaadashada halgankaa waxaana lagu tiriyaa inuu umadda runtii u tilmaamay
dhaliilo badan oo uu xukunku lahaa, aadna wuu u dhiiri galiyey umadda ,isagoo sida ka cad gabayadiisii
qiimaha lahaa ku baraarujiyey umadda inay huraan wax kasta oo ay haystaan, taasina ay tahay
sida qudha ee hogaankan foosha xun loo tuurayo,waxaa in badan dadku xasuustaan gabayadiisii qiirada,baraarujinta
iyo hogatusaalaynta lahaa ee bulshada u jihaynayey halgan hubaysan oo dhinaca kasta leh.
Hadaba
dhawaan buu Hadraawi bilaabay safar uu ugu magac daray "Safarkii Nabada", kaasoo ku dhaliyey ummada
jahawareer aan la sawiran karayn, dhan loo qaadana aan lahayn.Sidaa darteed halkan waxaanu ku soo
bandhigaynaa rayiyada kala duwan ee umadda .
Been abuurka safarka Hadraawi
Dib u laabo
Nin baa gabay ku yiri : Runtu beenta ma oggola – beentuna Run ma
oggola.
In qofku ka noqdo oo uu dib uga toobad keeno qaldaad kasta ee uu galay waa
arrin xaq ah oo ruux kasta u’ bannaan. Balse waxaa lagama maarmaan ah,
haddii la doonayo inay ka noqoshada falalkii xumaa ee qofku horay Eebihii
abuurtay, diintiisa ama dalkiisa iyo dadkiisa uga galay ay noqoto mid dhab
ah oo ruuxaa lagu aamini karo, qofka toobad keenayaa bal horta inuu falalkiisii
xumaa waddooyinkii uu u’ maray iyo qalabkii ama xirfadihii uu xumofalka
u’ adeegsaday, dib samaha uu xumaantii ku saxayo intuu u’ adeegsado,
halkaa uu ku muujiyo sida hubban oo cad ee uu xumofalkiisii samofal ugu beddelay!.
Haddii ay taasi sugnaan weydo, ama uu qofku is yiraahdo dadka xasuustiisu
way gaabantahaye meel gaban ka dus, qofkaasu durbaan been ah buu tumay, bani
aadamkuna sidaa uma wada xasuus gaabna. Taariiqda been lagama sheegi karo
maxaa wacay taariiqda mar waa la qoraa, mar waa la duubaa oo giraan bay ku
duubantahay ama dushaaba laga xafidaa sida suugaanta soomaaliduba u’
badan tahay.
Toddobaadyadan dambe, waxaa dunida oo dhan lagu shaaciyey, aad iyo aad si
daacadnimada uga fogna loogu buun-buuniyay idaacadaha Soomaaliya wax ka qora
ama aqbaaraha ka baahiya, iyo weliba shabakadaha internetka, wax lagu tilmaamay”
Safarkii- Nabadda ee Hadraawi”.
Maxamad Ibrahim Warsame ”Hadraawi” inuu dib uga shallayo, oo uu
si cad bulshada soomaaliyeed, inta soo hor fariisto cafis waydiistaa waa waajib
waana xaq, bulshada soomaaliyeed bayna meel utaallaa oo go’aankeeda
leh, inay cafido isaga iyo intii kale oo la dembi ah oo dagaal oogeyaal ah,
iyo inaanay cafiyine ay la sugto mar ku habboon in maxkamad qaran lasoo taago,
oo maxmaddaasy ay go’aan maxkamadeed ka gaarto, wixii uu dembi bulshada
soomaaliyeed ka galay.
Maxamad Ibraahim Warsame ”Hadraawi”, waxaa weeye ninkii isaga
iyo Gaarriye, iyagoo ah abwaanno qaran oo loo han weynyahay, intay dalkoodii
iyo bulshadii u’ caleemo saaratay inay u’ yihiin abwaanno qaran
ka qaxay, dadnimo u’ magansaday cadwga koobaad ee qarannimada iyo jiritaanka
soomaaliyeed, hoggamiyeheedii ugu dhiigyo cabsanaa, Mingistu Haile Maryam!!!
Isna, waa Mingistee, qalabka warka baahiya intuu siiyey ku amray inay gabayo
qabiil ku salaysan oo sumeeya oo dagaal ka dhex ooga bulshada soomaliyeed
halkaa uga soo tiriyaan, iyana intay sidaa uga amar qaateen, hibadii Eebbe
u’ siiyay aftahannimada bulshadii soomaaliyeed, ee ay ka dhasheen una
dhasheen, gabayadoodii sumeeyay uga turi waayey, iyaguna isaga turiwaayay,
magac xumada iyo caaqibo darrida, qofka dalkiisa iyo dadkiisa qiyaanaa uu
falkaa xun ka dhaxlo.
Hadraawi iyo intii kale oo la wadaagtay, haddii ay illaaween ama ay isleeyihiin
bulshada soomaaliyeed way illowday, inay taasi tahay riyo been ah bal an halkan
in yar, gabayadiisii sunta ahaa oo aan dadka soomaaliyeed wada illaawin ka
xasuusiyo.
Gabayaadi afka ”miishaarta” ah Hadraawi kusoo tiriyay, isaga
oo qabiil qura dagaal gelinaaya, doorka weynna ka ciyaaray burburka qarannimadii
soomaaliyeed, iyo dhiigbaxa bulshada soomaaliyeed waxaa ka mid ahaa tixda
sunta ah oo ay ku jireen erayadan caanka ah:
Haddaanan Haddaanan
Waxaan Hubo Caawa
Dhammaan huga xaaska
Haylaha Maryahayga
Sariirta Hambaadha
Ashuunka Humbuuca
Kuraasta Hadoodan
Haraaq iyo Daahyo
Waxaan Jaqaf Haysto
Haddaanan Hub siisan
Dadkayga Habaynin
Lasoo Harin Guusha
Cabdow Hadalkaygu
Hawaawir Kac Weeye………….!!!
Gabayadaa sunta ahaa, ee uu Hadraawi uga qaybqaatay burburinta qarannimadii
soomaaliyeed, iyo dagaal oogiddii bulshada soomaaliyeed dhiig baxa iyo caaqibo
xumada dhaxalsiisay, waly isaga oo si caqliga insaanku rumaysan karo uga xun
oo u’ qashuucsan, gabay suugaanta qabiilka iyo munaafaqadda ka caaggan,
si shallayti leh kama aanu tirinin, oo cafis kuma weydiisan bulshada soomaaliyeed
ee uu dembigaa cad ka galay.
Haddaba, inta Hadraawi taariiqdaasi meel u’ taallo, lagana sugayo inuu
cafis bulshada soomaaliyeed weydiisto ama maxkamad soomaaliyeed laga soo hortaagayo,
waa aflagaadho iyo dembi hor leh, inuu bulshada soomaaliyeed ka dhex humbaalleeyo
isagoo cimaamado been ah sitta!
Waxaan haddaba isaga iyo inta kale oo been abuurkan lagu magacaabay ”
Safarkii Nabadda ee Hadraawi” dunida ku baahinaya, kana been sheegaya
xaqiiqadu waxa ay tahay leeyahay:
Hadraawi waa oday soomaaliyeed, xilbaana ka saaran inuu qayb ka qaato nabadaynta,
hanuuninta iyo waaninta bulshada soomaaliyeed. Balse waxaa lagama maarmaan
ah, ninka wax hanuuninayaa inuu naftiisa iyo gurigiisa ka bilaabo oo uu markuu
sugo taa, bulshada inteeda kale usoo jeesto.
Haddaba Hadraawi, gabaygaagii Haddaanan…Haddaanan , intaad beeniso,
mar kale gabay xalaal ah ka tiri inaad bulshada soomaaliyeed dembi ka gashay
markii aad gabaygaa tirisay!
Haddii aadan sidaa yeelin ama aadan aqoonsanayn inaad dembigaa gashay, adna
ha is daalin, bulshadan aad adiga iyo dagaal oogeyaasha kaleba u’ horseeddeen
inay dhiig baxdo oo ay barakacdana been hor leh ha u’ sheegin.
Salka dhig Hadraawi, oo dembiileyaasha kaleba waa iska noolyihiin cidina imminka
wax uma haystee, adiguna iska noolow, oo cimaamadaha beenta ah ee aad wirfinayso,
bulshadan dhiig baxday oo daallan meel kala fariiso!.
A.F. Dualeh
E-mail: somdana@it.dk
Web : www.dangedo.com
Mudane
Hadraawi Ma geyo gef iyo meel ka dhac:
Dib u laabo
Beryahan danbe waxaa maqaalada bogoga internetka ku soo baxayey gaar ahaan
hadhwanaag qaar ka mid dadka reer somaliland oo eedayn iyo meel ka dhac
u soo jeedinayey abwaan maxamed ibrahim warsame iyaga oo ka duulaya ama
ku haaraamaya socdaalkiisa iyo heshiisiinta walaalaha soomaaliyeed
waxaan filayaa dadkan eedaynaya abwaan hadraawi inay yihiin ama u badanyihiin
dhalinyaro ama dad aan aqoon u lahayn shaqsiyadda hadraawi iyo ujeedooyinka
falsafaddiisa intaba, waxa haboon marka qof la qiimaynayo ama laga hadlayo
afcaashiisa in marka hore lays waydiiyo qofka iyo himilidiisa ama hadafkiisa
nololeed qofka iyo taariikhdiisii shalay, iyo qofka iyo shaqsiyaddiisa
si ay u buuxiso tacbiirtaada iyo sawirka aad jeceshahay inaad qofka ka
bixiso, taasi waa haddii aad jeceshahay inaad ku aroorto runta iyo xaqiiqada
aad is leedahay soo bandhig. haddiise aad u jeedo kale ka leedahay ha
ahaato ama eedayn ama ammaan way fududahay inaad iskaga dhex dhacdo oo
si hawl yar wax u qorto taas oo laga yaabo inay aad uga fogaato runta
iyo qofka aad is leedahay wax ka sheeg, haddaba Abwaan maxamed ibraahim
warsame( Hadraawi) wuxuu leeyahay taariikh cad oo aan laga been sheegi
karin oo qof kasta oo u kuur galaaba si fudud ku ogaan karo. Haddii aan
u soo gonda dego maqaalka iyo u jeedadayda Abwaan hadraawi wuxuu weligiiba
u taagan abwaan u dhexeeya dhammaan ummadda somaliyeed toosinteeda iyo
tilmaanteeda intaba. hadraawi uma xuub siibin siyaasad, siyaasadna ma
aaminsana mana aha nin u jeelan kursi ama lacag ama dabaqad sare oo uu
ku biiro haday tahay somaliya amaba somaliland isla markaa ma leh xuduud
ama (Boarder).
markaad ka soo bilowdo ilaa bilowgii dowladdii kacaanka maxamed siyaad
barre awalkii todobaatanaadkii iyo ilaa waqtigan xaadirka ah ee aynu joogno
waxaad arkaysaa in murtida hadraawi yool qudha iyo ujeedo isku mid ah
ka hadlayso taas oo aan laga soo helayn muddadaas ku siman sodomeeyada
sanadood is burin iyo iska hor imaad ama (Contradiction). dhanka kale
iyo qaddiyada somaliland abwaan hadraawi maaha nin looga baqo wax yeeladeeda
iyo aafada somaliland sidaa darteed waxaan leeyahay haddaynu nahay reer
somaliland hadraawi yaynaan xuduud u samayn isla markaa aan u dayno falsafaddiisa
iyo aragtidiisa uu xorta u yahay ee aanu cidna wax ku yeelayn ama wax
kaga xumayn waxaan ku soo gebagebaynayaa xoor laga dhamay xagaagii iyo
xusuus baa geela lagu xergeeyaa hadraawi maaha nin hawl yaraan lagu illaawi
karo isagoo aan helin abaalkiisii waxaan odhan lahaa dhalin yarada iyo
dadka marba dabayshu dhankay ka hayso la garaadka ha ku degdegina maagga
hadraawi.
wabilaahi tawfiiq
Mahamed Abdi Elmi
London UK
wabilaahi tawfiiq
mahamed.abdi1@btinternet.com
Xigasho: Mareegta Goobjoog
Safarka Shaxaaadka
ee Hadraawi
Dib u laabo
Socdaalka Nabadeynta Hadraawi maxaa ka run ah?
Hees ku luqaynta ama samaynteedu marna ma noqon xirfad
lagu shaqeysto, balse waxay weligeed ahayd balwad qofku yeesho. Hase yeeshee
waayadii dhexe ayaa waxaa soo baxay labo kooxood oo iyagu ku calaf doonta
hoobalaynta. Waa qolyaha la ka yidhaahdo Suufuyiinta iyo fannaaniinta.iyadoo
ay qolyahaas meel fiican u marayso ayaa waxaa ku soo baxay qolo cusub
waa wadaaddada Cusub(Ikhwaanka), kuwaas oo yidhi heesuhu waa xaraan lagumana
shaqaysan karo lamana dhegeysan karo.nooc kastoo ay ahaadaanba. Jeylaani
ammaan,awliyo u yeedh yeedh,jacyl iwm. iyagoo u cuskanaya diinta, dabcan
soomalidu waa dad wada muslimiin ah, dadka intoodii badnaydna way qaateenhadlakii
wadaada cusub hoobalayntii iyo dadkeediiba xadhigey u jareen. markaas
ayaa labadii kooxdna dhibaato culusi la soo deristey.
weligoodna labadaas kooxood waxy ahaayeeyn kuwo aan xagga shaqada loogu
ducayn.
Arrintaas ayaa sababtay in aad maqashid maalin kasta fannaan hebel aya
macaluuli ku haysaa meel hebla wuxuuna codsi u dirsanayaa xertiisii intii
ehel fiican lahayd ee dibadaha u tacbirtay.
Sheekh habel (markii hore Suufi lagu yaqiin)ayaa Muxaaddaro Jihaad/caqiido
ah ka jeediyey magaalo hebla.
Fannaan hebel ayaa socdaal nabadayn ah ku maraya Norway iyo Sweden,Laascaanood
iyo Bosaso iwm.
Halkaas ayaad ka arkaysaa in ummadu ay kala caqli badan yihiin.
haddii ay meeli kugu soo oodanto meel kale u diga rogo.
waa in aadan dhagax meel yaalla noqon, isu daad raaci hadba meeshaad ka
cayshi karto.
bal eeg dooddan na dhex martey aniga iyo Hobal.
Dhowaan ayaan booqasho ku tegey magaalada BOOSASO, waxaan ku arkey hoobal
caan ahaa oo aad loo jeclaa oo macaluul meel la yuurura, waxaan weydiiyey
sidey wax u jiraan,dabadeed wuxuu ii sheegay in aan maalinkaas maanta
ah waxba hiyaayaddiisii lagu cunayan. niman Gadhadh dhaadheer oo carabaha
lacag ka soo qaataana ummaaddii ku direen.oo heesihii xaaraa ku sheegeen,farsamo
kalena aanu aqoon, haddana uu baryo ku nool yahay.
waxaan ku idhi waar hooge maxaad reer tolkaa ugu hagoogan weydey oo intaad
is yarehe habaysid magaalooyinka ku wereegtid koox dhallin yaro ahna ka
xaysatid aad tidhaahdid waxaan wadnaa nabadeyn.
intuu qoslay buu igu yidhi waar arrinkaa waa la iiga hormaray, oo markii
harena Rabbi ima solonsiin haatanse Nin Tolkiis ka soo murudsaday baa
kaygii iyo qurbo jooggiiba iiga hormaray,oo arrintaa hadda wada. ee hadal
badan uma baahniye bal maanta waxaan caaruurtii qado u siiyo ii dhiib.
anigii waan qaadan waayey "Addunyo" ma Hoobalkii Hebel Ahaa
ayaa maanta wax baryaya/shaxaadaya?
Haddaba baryadu soomalida ceeb ayey ku ahayd,qof maarmi waayey ayaana
wax baryi jirey. laakiin soomalidu waa dad caqli badan oo magacii ayey
yarehe baddeleen oo waxay baryadii u bixiyeen shaxaad.
Baryadu waxay ahayd intaad is miskiinisid in aad gacanta hoos dhigato
ruuxa aad wax ka doonaysid. Shaxaadkuse waa intaad codka weynayso qofkii
aad waxa ka doonaysayna dhuunta ka gashid aad tidhaahdid waar noo dhiib
waa ku sidee.
Shaxaadkii ayaa haddana sii qabsama oo waxaa jira mid yarehe maamuus leh.
oo qof kuu soo shaxaad tegey ayaad meeshii aad ka odhan lahayd qofkaasu
wuu ii soo shaxaad tegey ayaad oranaysaa hebel ayaa ii yimid oo waan sooryeeyey(sooryo).
macnaa waa qof aad xushmayanaysid oo aad u quudhi weydey in aad tidhaahdid
wuu ii baryo yimid ama ii shaxaad yimid.
Socdaalkaan beyahan uu Hoobal hadraawi dalka inta aanay reerihiisu degin
iyo dibadaha ku marayaa wax kale ma ha ee odaygu wuu soo shaxaad tegey.
waayo waa nin maskax eebbe siiyey kana caqli badan hoobalada kale ee Bosaso,laascaanood
Xamar,baydhabo macaluushu ku hayso.
Maxaa sababay in aanu socdaalkiisa shaxaad raadinta ah ku tegin Burco
iyo Hargesa toona. intuu meelkasto waddanak soo maray ayuu Laascaanood
oo Labo boqol oo KM in ka yar u jirta halka reerihiisu degaan .wax kale
ma aha ee dadkaas dhawr iyo tobankii sano ee la soo dhaafay ayuu ka gurayey,
markaa caqligiisa ayuu isticmaalay oo qolyo dihin ayuu arkay.
waa maxay nabadda Denmark iyo Swedebn loga baahan yahay ee aan looga baahnayan
Burco iyo Sheekh. Bal adba???
Hadraawi intaas oo magaalo midda uu tagoba waa la sooryeynayey. xoolahaa
doorka ah ee uu soo ururiyeyena waxaan u rajaynyaa in uu waxa ka siiyo
saaxiibadiisa kale ee ku macaluushu ku hayso Xamar,Bosaso,Hargeysa,Jigjiga.
waddankaan Burburintiisiina qayb libaax ayuu kmu lahaa ee maanta yaanu
cidna isu geeda saarin.
ha rumaysan Afwenye ayaa lala dirirayey. in waddanka lalaka gooyo waxay
ahayd ujeeddada kali ah ee SNM. hadraawina waad ogtihiin siduu uga qayb
qaatay.
Haddii aad ka qayb gashid kulamada uu sooryada ku qaadanayo Hadraawi bal
waxaad weyddisaa waxa uu ka qabo in waddanka la kala gooyo. Bal car si
cad ha kuu yidhaahdo ma oggoli.
waxaan xusuustaa beri aan degganaan jirey Magaalada Gothenburg ee Sweden
oo aan filayo in ay ahayd dabyaaqadii 1992 in uu booqasho Hadraawi noogu
yimid, xaflad balaadhanna loo qabtay. Waxaa su,aal weydiiyey nin aanan
geeridiisa maqal oo la yidhaahdo Maxamuud Daahir Seed(Sanweyne).
Mudane Hadraawi waa sidee argtidaada goonni isutaagga Somaliland?.
su'aashaa ilaa iminka Hadrawi kama uu jawaabin.
Hadal iyo dhammaantii socdaalakni wax kale ma aha ee waa Baryo-doon/shaxaad-doon/Sooryo-doon
hadba kii aad ku qancado.
Nabad gelyo
Cawl Mareero
cawl_mareero@hotmail.com
xigasho: Somalilandcenter...Posted-Nov-30-2003.
Uma Qalmo Colaad
Dib u laabo
SHAQSIYADDA HADRAAWI IYO SOCDAALKA NABADDA
UMA QALMO HADRAAWI COLAADIN IYO CANBAARAYN!
Maxamed Ibraahim Warsame (Hadraawi) waa maansoole ka mid ah hal-abuurayaasha
ugu waaweyn, uguna magaca dheer suugaanyahanka soomaalida ee casrigan.
Waa hal-door aqoonyahan ah oo ku fogaadey, kuna talax tegey oo ku xasilay
culuunta bulshada. Waxa uu Hadraawi ku xeel dheer yahay oo halkooda ugu
tegey awaale-warranka iyo hoga-tuska maanseed ee dhaqan ilaalinta, hidde
madhxinta iyo xaqiijinta yaqiineed ee ummadda iyo weliba ku dhaadashada
dhigaalladeeda iyo qabitaannadeeda. Waxa uu Haddaba dhowaan bilaabay safar
la magac baxay Socdaalkii Nabadda, kaas oo ibo-furkiisu ahaa gobolada
koonfurta Soomaaliya meelo ka mid ah, haatanna waxa uu abwaanku safarkaas
ku marayaa Qaaradda Yurub waddamo ka tirsan meelaha ay soomaalidu ku badan
tahay.
Socdaalka Nabadda ee Hadraawi ayaa waxa si weyn u soo dhowaynaya oo la
jira quluubta iyo maanka inta ugu badan dadka af-soomaaliga ku hadla ee
ku kala nool dunida dacalladeeda gudaha iyo dibaddaba. Waxase ayaan-darro
lagu tilmaami karaa in inta ugu badan ee ka horjeedda socdaalkiisa nabad-doonka
ah, durbadiina indhaha xambaarsan nacaybka iyo cadaawadda u dhigma sheekadii
Bajinta Carruurta ee Reer-guura-raaca ku yuubaysa shaqsiyaddiisa iyo xitaa
wax soo saarkiisii suugaaneedba ay noqonayaan in ka soo jeedda Jamhuuriyadda
Somaliland oo ah halka uu Hadraawi laftiisu qof ahaan ka soo jeedo! Si
kastaba ha ahaatee waxa ay qormadani ku saabsan tahay dul-ka-xaadsi lagaga
hadlayo Hadraawi shaqsiyaddiisa qofnimo iyo wax-soo-saarkiisa abwaannimo
qiimayn ahaan.
In la suureeyo, faaqidaadna lagu eego oo la faalleeyo shaqsiyadda qof
caan ahi inta badan waxa ay u muuqataa arrin aan fududayn oo aan lagu
dhiirran karin, waxase qiime ballaadhan ku salaysmi karta falanqayntaas
oo ah soo bandhig ku saabsan sawirka shaqsiyaddaasi ay yeelan karto. M.
I. Warsame Hadraawi maaha nin u hadal badan sida magaciisa laga dhadhansan
karo ama maansooyinkiisa lagala soo dhex bixi karo. Fagaarayaasha caadiga
ah ee kulamada isu baanidda iyo gole-ka-fuulka ee nin toocsiga ah waxa
hadiyo jeer dad badani ay Hadraawi ka quuddarreeyaan in uu golaha markiisa
ka baano oo ereygiisa ku darsado, asxaabtiisa ayaana qod-qodda si uu u
hadlo. Qofka aan Hadraawi aqoonta shaqsiga ah u lahayn ee ay markaas ugu
horrayso muuqiisa ayaa waxa uu la yaabaa oo isugu xidhmi waaya dacallo
fidsanaanta ama ballaadhnida qarada maansadiisa iyo koobnaanta erey afeedkiisa
xilliyadaas gole-ka-baanka. Sida uu ereygiisu u urursan yahay ayaa Hadraawi
uu addinkiisuna u xaddidan yahay, waxana taas asxaabtiisa gaarka ahi ugu
bixiyeen naanaysta GEED.
Shaqsiyadda Maxamed Ibraahim Warsame waxa u taagan maansadiisa iyo duxda
macnaheeda. Fal-dhaca hab dhaqanka qofnimo ee Hadraawi iyo ujeeddada ama
nuxurka erey maanseedkiisu waa laba isir oo xaqiiqdii is ceshada, isu
dhigma oo isugu sidkan sida hal iyo nirigteed ama isugu ladhan sida ul
iyo diirkeed oo aan la kala saafi karin. Marka aad Hadraawi qof ahaan
si wanaagsan u taqaano, dhuuxdana maansadiisa ee aad isku dhereriso sida
uu u macaamilo ama u nool yahay iyo beydadkiisa maanseed, waxa kuu soo
baxaya wax isku mid ah ama isu eg oo aan la kala sooci karin. Sidaas darteed
waxa la odhan karaa Hadraawi shaqsiyadiisu waa maansadiisa, halka ay maansaduna
isagii uun (Hadraawi) ay ka noqonayso. Waa tan arrinta sababaysaa in lagu
nuux-nuuxsado oo la tilmaamo in Hadraawi uu ku guulaystey hanashada in
uu is waafajiyo hab dhaqankiisa qofnimo iyo ereygiisa hal-abuurnimo. Qawlka
uu leeyahay waxa ka muuqda isaga laftiisii (Hadraawi) iyo dhaqankiisa.
Sugashada sifadan wacan iyo sidashada awooddaas, waxa inta badan ka gaabiya
ama ku guul-darraysta hal-abuur fara badan oo ereygooda iyo dhaqankoodu
ay kala daaq tagaan, iskana horyimaaddaan oo is buriyaan.
Docda kale mawaaqifta, qabitaannada, fikirka adduun aragga Hadraawi iyo
wax soo saarkiisa suugaaneedba waxa ay ka samata-baxeen oo ka badbaadeen
dalaa-dhac iyo laba gar-daymood u dhigma beerka jecli; xaydha jantay.
Ma soo foodsaarin Hadraawi jahawareer noocaas ahi, taas oo ah xogta ka
badbaadisey is beenin ama is burin surma-seegto ku keenta oo ka leexisa
marinka higsiga iyo himilooyinka hirashadiisa. Waxa maansada iyo magaciisuba
caan baxsan yihiin oo bulshada ka dhex ciidaminayaan in ka badan soddon
sannadood, waxana aragtidiisa shaqsi ahaaneed iyo midhaha hal-abuurkiisuba
ku astaysmayaan oo budulka raadkoodu cagta saarayaa tubta koboca iyo korodhsiga
sed-u-burineed ee heerka qaan-gaadhnimada iyo gaamuritaanka. Sidaas darteed
laguma tilmaami karo Hadraawi inuu yahay abwaan keliya, waxase loo hibeyn
karaa inuu yahay macallin looga dab qaadan karo oo lagaga dayan karo dugsashada
inta wanaagsan, la jirka inta samaanta la hal maasha iyo ka horjeedka
inta xumaan ku abtirsata.
Damiirka iyo mawqifka shaqsi ee Hadraawi ma ogolaadaan in wax tanaasulaad
ah laga sameeyo la jirnimadaas saamaanta iyo bidhaansiga xaqa, mana yeelaan
in wax gorgortan ah lala galo xumaanta iyo u irkashada dulmiga. Arrintan
waxa inta badan ka hadasha maansadiisa, waxana si gaar ah u taabtay oo
xambaaray, soona celceliyey meerisyo badan oo tixihiisa ka mid ah. Waxaynu
tusaale u soo qaadan karnaa tuducyo ka mid ah Gabaygii Durdur (1970) :
Inay dunidu hawl tahay sidii,
Daayinkuba sheegay
In dedaalku dhaxal waara yahay
Duugna laga dheefo
Inuu samuhu door dhalo hadday
Daacadnimo raacdo
Oy dhaqasho ruux doona tahay
Dib u xusuusnaada.
Isla Durdur waxa uu beydad ku lahaa:
Inkastaad dabbaashiyo taqaan
Duurka xuliddiisa
Ood dabin ka bood tahay nimaan
Cidi dareemaynin
Waxa daadka lagu dhaafayaa
Daacaddoo qudhahe.
Riwaayaddii Aqoon iyo af-garad(1972) waxay iftiiminaysaa iilashada dulmiga
iyo awoodda daacadnimada (xaqa).
Allahayow nin daacad ah
Allahayow nin daalin ah
Deeqdaada haw simin.
Deelleydii (1980)
Qofba wuxu ku dagan yahay
Halkuu daacad kaga hadho.
Inta ugu badan maansooyinka Hadraawi waxa laga dhex helayaa tuducyo gar-naqsi
mudduc iyo maddaacaley ah, waxana uu ugu gar-qaadayaa xaqa iyo baadilka,
samaha iyo xumaha, daacadnimada iyo daacad-darrada iwm.. kelmedda daacadnimo
ee beydadka sare ku celcelinteedu ku soo noqnoqonayso waxa ay baadi sooc
u tahay oo ay tilmaantaa falsamaanta, waana muftaaxa hawl kasta oo la
qabanayo.
Maxamed Ibraahim (Hadraawi) waxa u caado ah in uu isku mashquuliyo oo
had iyo goor fiirfiirin ugu daymo-fogaado oo dhex muquuro ubucda adduunka
iyo jiritaankeeda, abuurta iyo bilicdeeda aanay ishu keligeed itaalka
u lahayn in ay gaadho ee ay akhriyaan dareemayaasha kale ee maanku uu
ka mid yahay. Waxa uu halkaas kala soo noqdaa dareen dhiillo- sideen ah
oo uu kaga warramayo sida loo diley bilicdii dunida iyo sida abuurteedii
loogu xad-gudbayo, isaga oo inagu durraamanaya in falsamaanta dunida iyo
jiritaankeeda la dhawro, in la ilaaliyo inta guudkeeda saaran iyo inta
ubucdeeda jiifta, nabad gelyada iyo qiimaha weedha-san; ereyga wanaagsan,
iyo garashada oo iyadu ah halbowlihii intaasba u qaabilsanaa arrimaha
maamulka, maaraynta iyo jaangoynta. Arrintan waxa uu maansayahanku si
durugsan ugu iftiiminayaa tixdiisa Sirta Nolosha (1986) iyo maansooyinkiisa
tub-beegsiga cusub oo ah suugaantiisa intii ka dambaysey Gabayga Gudgude.
Bal aynu ku dul hakanno tuducyo ka mid ah maansada Sirta Nolosha oo abuurta
ka hadlaya:
Allow yaa wax suureeya
Salka dunida yaa dhawra
Iyo seeska jiriddeeda
Wacanaa sansaankeedu
Badanaa sudaaddeedu
Saxanaa hannaankeedu
Allow yaan sugnaanteeda
Saymiyo u rogin duullan
Subax noolba dhiig daata
Xadhig iyo silsilad shiilan
Allow yaan sinnaanteeda
Ku beddelin saraar oodan
Iyo seere wiil qaytey
Dadka saaran guudkeeda
Yaan ka dhigin sabool qaawan
Iyo soobir caydh jooga
Erey sami wuxuu gooyo
Allow yaan ku jarin soodhka
Garashada ka dhigan seefo.
Allow yaa su’aashaasi
Sida ay u tahay yeela!
Miigganaanta shaqsiyaddiisa milaaxda wanaagsan iyo mintidnimada hal-abuurkiisa
qayuuriga ah; sama-doonnimadiisa iyo xumo-diidnimadiisa; gudboonaan raadintiisa
iyo quudhsi-diidkiisa; guud ahaan xaq u hiilintiisa iyo baaddil la dagaalankiisa,
intaasba waxa uu Hadraawi ka dhaxlayaa oo ku mutaysanayaa jacayl iyo nacayb;
nasteex iyo cadaawe mar keliya dushiisa ku wada dhacaya, kuna loolamaya
oo uu yeesho. Waxa kale oo uu ku mutaysanayaa boogaadin iyo canbaarayn
iyana mar keliya wada haleela qofnimadiisa iyo maansadiisaba. Tani maaha
wax la yaab leh, waayo waa dhacdo laga rajeeyo oo laga fili karo meel
kasta oo xaq iyo baaddil ay ku hirdamayaan iyo cid kasta oo u soo ban
baxda la kala safashada samaha iyo xumaha, weliba maanta waxa miisaanku
jiraa dhankii xumaha oo sama-dawdarka ayaa badan. Sidaas darteed ayaa
samaha iyo cidda isu soo taagtaa waxa ay noqdaan “tu ke baal cad”.
Nin sitaba bar baa saaran
Nin ka sii sitaa jooga
Ragannimada sooceeda
Adigoo sagaal buuxshey
Hal ku seegay baa yaalla.
Beydadkan xagga sare ku xusan oo ka mid ah isla maansada Sirta Nolosha
(1986), waxa ay iftiiminayaan in goldaloolo iyo aadami ay deris yihiin.
Maxamed Ibraahim Hadraawi daldalool iyo iimo waa u aadami oo ma odhan
karo waa dhalliil ka hufane aan khaldamin ama aan iimo lahayn, haseyeeshee
waxa Hadraawi dhaliishiisa qof ahaaneed u qarinaya, una daboolaya intiisa
wanaagsan ee badan. Haddii qofka aadamida ahi sagaal wanaag ku sifooba,
hal wanaagna ka gaabiyo ama seego, maaha in iintaas loo buunbuuniyo, balse
waa in loo buuxiyaa oo lagu asturaa sagaalkiisa wanaag ee kale, waana
marka ay iintu daboolmi karto oo qudha!
Daallaley (1987)
Nin la yimi dadaalkii
Anigaa waxa ugu dara
Marna waxan daboolaa
Xubnihiisa derida leh
‘
Hadduu daal la kala dhaco
Dul la saaro kuma gabo
Uma qalmo maanta Hadraawi canbaarayn iyo colaadin ku taxmaysa oo ka soo
jeedda keliya Socdaalkiisa Nabadeed ee uu dunida gala-bixinayo, waana
in Hadraawi lagu qiimeeya waxa uu yahay oo ah Dayax godkiisii ka soo hinqaday
habeen shan iyo tobnaad ah oo u dhoolla-tusanaya in nuurkiisu uu dunida
wada iftiimiyo laga bilaabo halka ugu sokaysa ee ugu soo xigta (Somaliland),
halka ku sii xigta (Djabuuti) halka ku sii xigta (Boosaaso ama Muqdisho),
Kililka Shanaad ama NFD, halka ku sii xigta Bariga Afrika ama Afrika oo
dhan iyo guud ahaan adduunyada oo idil!
Gud-gude (1990)
Nin kastoo ganbadu saaran tahay; dunida guudkeeda
Gurmadkayga waw baahan yahay; ruux la gaasiraye
Taydana ninkii igu guntadey waw; gar leeyahaye
Marba gooha dhiillada halkii; igu galoollaata
Karaankayga waan geyn intaan; geeri moogahaye
Waxa ina rag ii guulayaa; tiisa gaarka ahe
Anna waxaan go’aansaday inaan; lay gabbood faline.
Gudcur laga tallaabsaday ilays; baadi lagu goobtay
Gamas iishay, gaashaan burburay; gawrac laga maarmay
Dunidoo giblada iidsanoo, gacal walaalowdey
Gudboonaanta xeerkeeda iyo; garasho nuurkeed dheh!!!
Maxamed Baashe X. Xasan
mohamedbashe@hotmail.com
Xigasho: Mareegta Goobjoog;
Gabayo
Halyeyga HAdraawi Dib u laabo
Soomaalidu waa dad fiican, firfircoon oo
weliba shakhsiyad wanaagsan Alle u hibeeyey. Laakiin arrintaas
micnaheedu ma ah in aysan lahayn ceebo. Ummad kastaba way leedahay
ceebo iyo wanaagba. Ceebaha
Soomaalida waxa ka mid ah: in aysan bulsho ahaan qofka wanaagga u gala dhiirro gelinin,
midka xummaanta iyo hoogga u gaystana aysan ka hortagin. Arrintaasina
waxay keentay in aynaan yeelanin Halyeeyo lagu hirto oo wanaagga ay galeen
lagu daydo.
Dhanka kale, waxay keentay in kuwa dhibka iyo hagardaamooyinka wada aan
laga gil-gilannin bal laga yaabo in iyadoo la eegayo dhiig wadaag iyo
dhalasho lagu garab istaago dulmiga. Laakiin waxaad mooddaa in beryahan
danbe in la garwaaqsaday arrintaas oo ay soo if-baxayaan dad badan
Soomaalidu waa dad fiican, firfircoon oo weliba shakhsiyad wanaagsan Alle u hibeeyey.
Laakiin arrintaas micnaheedu ma ah in aysan lahayn ceebo. Ummad kastaba way leedahay ceebo iyo wanaagba. Ceebaha Soomaalida waxa ka mid ah: in aysan bulsho ahaan qofka wanaagga u gala dhiirro gelinin, midka xummaanta iyo hoogga u gaystana aysan ka hortagin. Arrintaasina waxay keentay in aynaan yeelanin Halyeeyo lagu hirto oo wanaagga ay galeen lagu daydo.
Dhanka kale, waxay keentay in kuwa dhibka iyo hagardaamooyinka wada aan laga gil-gilannin bal laga yaabo in iyadoo la eegayo dhiig wadaag iyo dhalasho lagu garab istaago dulmiga. Laakiin waxaad mooddaa in beryahan danbe in la garwaaqsaday arrintaas oo ay soo if-baxayaan dad badan oo wanaaggana dhiirro geliya xummaantana ka hortaga. Sidaas daraadeed, waxaan gabaygan ku dhiirro gelinayaa walaalkeen Maxammed Ibraahim Hadraawi, isxilqaankiisa iyo doorka fir-fircoon ee uu ka qaadanayo nabadayta Soomaaliya waxaana iri:
|
Hadraawi waa halyey kacay Waa wiil hooyadii dhashay
Hanad ay xanbaartoo Hawraarta maansada
Rabbi hibo u siiyo Hanbalyiyo ammaan mudan
Waa wiil loo hanwaynyoo Howlaha dadkeeniyo
Nabadayta hagayoo Hilinkii habboonaa
Noo hoggaaminaayoo Hiil iyo ammaan mudan
Waa hoggaan la sugayoo Ummaddiisa hooggiyo
Hiirtalayda naartiyo Haadaanta lagu riday
Qalbigiisa holac iyo Murug ay ku hurisoo
Bal inuu hanbada iyo Wixii haray bad-baadshaa
Naftiisii u huray oo Nabadayta hagayoo
Hilinkii habboonaa Noo hoggaaminaayee
Waa in aynu hiil iyo Hoo la garab istaagnaa
Hadraawow walaalow Hooyooyinkeennii
Hableheennii quruxdiyo Hab wanaag ku caan baxay
Hammi baa gubaayoo Hodan ciil ayaan dilay
Hadraawoow walaalow Aabbihii harraad iyo
Hammuunyuu la dhimanoo Madaxii ayaa huray
Wiilashiina Haad baa Hilbahoodi cunaayee
Hal ka nool miyaa jira? Aan koobo hadalkee
Soomaalaay hankeeniyo Haybadeenni dhumminaye
Bal si aan hufnaan iyo Himilaba u beernaa
Waa in aan Hadraawiyo Hilinkiisa wacanee
Nabadayta lagu heli Wax kastoon helayniyo
Ugu deeqno hiil oon Hannaankaas ku soconnaa
Yusuf Sheikh Omar (Kawnayn)
Latrobe University-Australia
omar3032@hotmail |
Xigasho: Mareegta Goobjoog
Digdigta Hadraawi Dib u laabo
Anigana Gabaygan ha'iga Gudoomo Abwaan Hadraawi.
Abwaan Hadraawi
Anigoo ah Axmed Xasan Xuseen, mudo dheerna taageere u
ahaa abwaan hadraawi, gabayadiisa iyo heesaha uu
sameeyana dhegeysan jirey, waxaan sidii saxiibkey Cali
Jama ka didey hindisaha siyaasadeed ee uu Abwaanku la
boodey.
Waxaan markiiba aan go'aansadey in aan joojiyo
akhrinta iyo dhegeysiga sugaanta Abwaanka oo Aniga ii
ahaa qof aan higsado intaan ka hubsanaayo sheekadiisa
iyo biyo dhaca hindisahiisa.
Waxaanan halkan ku soo gudbinayaa in ay ila wadaagaan
dhalinyarada suugaanta Jecel iyo ciidii kale ee
xiisayneysaba tix gabey ah oo aan ugu sheegayo
Abwaanka xaalada dalka uu ka dudey, dhibaataddii loo
soomarey oo uu qeyb laxaad leh ka qaatey iyo sida ay
arkaan shacabka somaliland hindisa cusub ee Hadraawi.
Waxaanan ku bilaabey sidan soo socota:
1)cirka da?ey daruuraha curtey; iyo dirirka hooraaya
2)onkod danab leh hogal daahfurtoo; daba madiixeysa
3)deg-biyo leh daad soo jabeyiyo; daw la mariwaayey
4)dab-dab iyo mashxarad baa ka timi; damashiiweyneyde
5)dooxii hargeysaad; hilaac deyrtan maanta ahe
6)ilaah deeqsiweeyee; nasii duudsigii shaleye
7)Waxaan doonijirey waan hellay; iyo dawladnimadiiye
8)Deganaanta waataa ku xidhan; dooro kii roon.
9)Deyr-dhaladku maantuu wataa; daabka qalinkiiye
10)Soodoogey nimankii wax badan; doqon ku oodnaaye
11)Duqey iyo waxgarad wada-socda; ayaa daaha aayahaye
12)Dalhagaagey; ducadii kacdaa lagu dabaalaaye.
13)Daacadnimada waataa la hellay oo daawashaa timide
14)Waxay dunidu wada dooneysaa; kaalintaan degaye
15)Da'daalkeyga dheer baan ku hellay; iyo duurkii aan
galeye
16)Damanaana layguma arkiyo; daayacnimadii.
17)Dib waxaan u urushaa; waxuu daadshey bahalkiiye
18)Diboodiyo waxaan kaga jiraa; daalkii berigiiye
19)Deexdeyda maandeeq; ayaan daran ku maalaaye
20)Dadkale waxuu nagu ogyahay; daaqsin nabadeede
21)kala durugney deriskii xuniyo; daalin taladiiye
22)hayeeshee darbaa jira; samuu deeqin abidkoode
23)jirkastoo u da?a; hadana doogdhaw-uun-raba?e
24)didmo inay qabaan;waan hubaa duhur dharaareede
25)dabeyl raaca caliyo; waa lagu dayoobaaye
26)nin deg-degey diraacdiixun; dooc ma aarsade
27)wadaadkii dagaalamey;markey dunidu qiiqeysay
28)deeleyda wiilkii cuskadey; dirirta awgeed
29)wax la yidhi hadraawaa ka dudey; degalkii beeshii
30)wax la yidhi dawaafbuu u baxay; doorkan maanta ah'e
31)deris waxay noqdeen; guulwadiyo duubcastii hadheye
32)dabkey kala shitaan; nacasyaddii duugey ehelkiie
33)wax la yidhi damiinbuu ka yahay; oo dood u
furayaaye
34)wax la yidhi dadbuu kala hayaa; aan is dirireyne
35)dareenkeygu waxuu sheegayaa; waa darjiifnimo'e
36)duqa reer-u-weyn; oo ka lumey dawguu marilaaye
37)durbaan been ah-baa lootumoo; duubey madxiiye
38)dig-dig iyo ciyaarbuu rabaa; loo dabaal daga?e
39)ilaahey ha daayee; walee dooray meel adag.
Ahmed Xasan Xuseen, Toronto
E-Mail. yacquubyacquub@yahoo.com
Soo diraha: su. omer
bile332002@yahoo.ca
Xigasho:Mareegta Goobjoog..
Abwaanka Saboolka Dib u laabo
Hadraawi waa abwaan saboolkiyo nin la siray u doodoo maaha saar qabiilee
Roble M Issa (Quruurx )
Doha – Qatar
Issa119@hotmail.com
Waxaan halkan ku soo bandhigaya maanso kooban oo aan jecelahay inay shaafido
Mr . SOOL oo hore halkan uga mariyay maanso uu ku weerary abwaanka ugu
halkaraan san Dunida afsoomaaliga ku haddasha sabankan aynu joogno . Maxamed
Ibraahim Warsame ( Hadraawi) waan ka xumahay inaan soo bandhigin waxyaabo
badan oo abwanku ku hodan yahay oo uu illahay ku hibeeyay iyo shaqsiyadiisa
asluub wanaaga iyo Geesinimadda, daacadda , dad la dhaqankiisa fiiro
dheeraan tiisa .
Waxaanse halkan ku soo ban dhigay maanso koobon oo aan doonay inaan ku
tilmaabo walaalkay Sool. Waayo waxaan fiilayay in ay ceeb iyo iimba uu yahay
raga manta jooga ee la hiigsado ama inta aqoonta loo tuhmaya inuu dadka ugu
canan danbayn lahaa , oo haddii uu waxa galayna .
Waa abwaan saboolkiyo
Nin la siray u doodoo
Sindheertiyo agoomaha
Saacida hanbalah ugub
Sama badanay hooyna
Suugaan ku qeexo
Waano iyo sabaalay
Samayahay afkiisu
Saxa iyo wanaagana
Nin u seeran weeyo
Sodan bariba cayniyo
Maha saar qabiile
Si kale aad u aragtee
Soolow ka xaal amari
Sowdkiisa kuma gado
Shillimadda rag siistaan
Sad ma moodo xoolaha
Gardaradda sokeey ah
Rag baa gees biciid u leh
Waa oday sinaaneed
Waa ardaa xaqsooreed
Waa iftiin siraad liyo
Xididig lagu socdaalaa
Safka iyo da’addiisii
Aynigii ma sana badan
Sarxanyaha waxaa u jaray
Soojeed illaaleed
Beeshu sahankay leedahay
Nin u sooca weeyaan .
Sodan bariba cayniyo
Maha saar qabiile
Si kale aad u aragtee
Soolow ka xaal amari
Roble M Issa (Quruurx )
Doha – Qatar
Issa119@hotmail.com
Mareegta Somalitalk.DAABACAAD: December 2001
Qiirada Habawsan ee Hadraawi
Dib u laabo
HADMEY KUGU SHAXTIDHI QIIRAADAAN MAANTA KUGU HOORTEY (GABEY) Nove
-17-03
KU:Abwaan Hadraawi
Anigoo ah ali Jama, waxaan jeclahey in aan marka hore
halkan ka salaamo Abwaan Maxmamed Ibraahim Warsame
"Hadraawi" oo ah nin aan ad u qadariyo kuna ixtiraamo kaalinta uu kaga jiro ama ka
soo qaatey Sugaanta Afka Soomaaliga. Sidoo kalena, waxaan halkan Abwaan Hadraawi u
soo marinayaa Tix ama Gabey kooban oo aan is idhi ugu xogwaran
Abwaanka falsafadan siyaasadeed ee uu maanta u
xuubsiibtey iyo sida ay u arkayaan dad
badan oo ka tirsan taageerayaashiisa.
Hadaba, sidaan la socono Abwaanku, waxaa uu dhawaan ku
milmay ama uu ku biiray hirdanka siyaasada somaliya ee mudo laysku mari la’aa, waxaaney dad
badan oo aan ka mid ahey is leeyihiin Abwaanka maxaa hawshan geliyey?.
Hadaba, tixdan oo aan
u arkey in ay ka turjumeyso sida ay xaajada siyaasada somaliya ee maanta tahey, Abwaankana
la talineysa waxna ka iftiimineysa muruga iyo is maandhafka dadka u ololeeya siyaasada
somaliada guud ahaan, waxaan jeclahey in ay noqoto mid inoo furan ciddii hal abuurka
wax ka taqaanaana ka qayb gasho ee aqris wacan. Haddii ay cidi dhibsatana
, waxaan rejeynayaa in raali laga ahaado. Waxaa kaloo iyana lagayaaba in qaar badan
oo
idinka mid ahi yidhaahdaan waar bal eega ninkan Abwaan Hadraawi u gabyaaya, laakiin waxaad
ogaataan in nin-waliba maalin bilaabey suugaanta, Hadraawina maalin anoo kale ahaa. Gabyaana
ma ihi mana jecli inaan gabyo runtii, laakiin waxaa iyana meesha ku jirta erayadii
Abwaan Yusuf Xaaji Adan ee ahaa “hadaan gabeyga uurkoo bukiyo
aramikaakeenin, abda malaha eragii afkuun laga
yidhaahdaa”. Sidaa awgeed,
taxdani ku timid tabasho iyo u qaadanwaa aan u qaadan waayey halka uu abwaan hadraawi ka
fadkudiyey. Tixdii Gabayga ahaana waxaan ku bilaabay
sidatan:
Hadraawow halyeybaad aheyd;
hiil nin loo galo e
Hagardaamo kugumaan ogeyn; hoos u soo noqode
Hir-kalaaban kaa
eegayeeyiyo; hawl u soo bixide
Hayeesheey imaan-bogin; warkaa haatan ii yimid..
Nabadaad u heenseysatey; iyo halkaad sheeko marineyso
Hooheey ka kaca; iyo
hadalkan aad la hindiwaaseysow
Hamadaad la timid; een dadkaa maanta badi-heynin
Hirwaddii xoriyadii; iyo jibaddii waagii lagu hoobtey
Hoga lagama gano; ruux muslim ah
laba hilaadoode
Maxaa kugu habsadey; maad aheyn haybtii garanwaaye
Halkiibey
inoo taagan tahey;hororkii waagiiye
Halgankiina muudamin; hadaad moodey waa hore
Sidii bay u heeryeysanyiin; hanadadeeniiye
Hooyooyinkiiba fadhiya; weli-habaaskiiye
Hoygiisa loogama waramo; nimaan habaabeyne
Hubsiimey u baahneyd; taladan kaa habowsaniye
Hadmey kugu shaxtidhi;qiiradaan maanta kugu hoortey?
Dadkaad la hadleysaa maxamedow;
waa kuwii hore’e
Hu-guunbaa badeleyn; ee qalbiga heer umuu korine
Wadaadkii nahelay;
iyo kuwii hasha fulinaayey
Markuu hoydey; waxaa soo hafyidhi hanadadiisiiye
Hurgumaduu ka
tegey; baan hadheyn tan iyo haabiile
Hoosaasin waa lagu yaqaan; wiilka reer hodane
Ha iloobin; taariikhdu waa lama huraankiiye.
Haddii ay heshiis doonayaan; hebel
ma keeneene
Halyey kuma tilmaameen; fulii hooyadey dilaye
Hayb qolo ma sheegteen
ninkii gubey halkeygiiye
Looma soo hagoogeen; ninkii cuney hasheydiiye
Been laguma
hiifeen; dadkii hooga soo maraye.
Hindisaha qabiil; ee midnimo lagu hagoogaayo
Haabhaabka beelaha; iyo intaa hebelo doondoonka
Heesaha jeceylka ah iyo ilmada
hibitiqleyneysa
Halkan kaalayaaye; Nairobibaa heysataladiiye
Habrahaa lugo’ey;
ee hadana hoygood garanwaayey
Shaxdan lagu hongaabee; hadana laga hagaageynin
Hog markii
la guuraba; midkale sii hordhigidiisa
Hubaal waa cadeyntii; waxii kii ka soo hadhey.
Hubsiimey u baahneyd; taladan kaa halowsaniye
Ha iloobin taariikhdu; waa lama huraankiiye
Hangagaarka sheekada; shirkaa maanta hadhiyey
Horor iyo dugaagbaa isu yimid hoolif
dacowgiiye
Hamuuntii nin qaba; oo qurbaha hawli yara-gaadhey
Hanti aan la tegin oo intaa
dhoonut hoganaayey
Isku yidhi hafsii ; midaad hore u soo waydey
Hiliblihii dad qaley;
oo hadana haragshabeel qaatey
Haweenkii darlumey; oon ogeyn hadafkii qoyskeeda
Iyo guulwadii hore; oo
intaa hawdka miranaayey
Habaar-qabahii duulkuu ka tagey; yaasoo hanbaabire
Hoosaasin waa
lagu yaqaan; wiilka reer hodane
Ha iloobin taariikhda waa lama huraankiiye
Heelo
waxay tumayaan; inay xamar ka heesaane
Waxay ay la hiirtaansanyiin; hilinkii waagiiye
Heshiis waxay ku yiin;maalin kale inay ku heeraan
Hantidaada qaybteed; ayaa loo
hirdamayaaye
Waxaa laysku haystaa intaa; hoygaad gelileyde
Waxaa heegan loo yahey;
sidii loo hantiyilaaye
Hadimadii doraad; ayaad markale soo horleedahaye
Maxaa kugu
hamsadey; maad aheyn haybtiigaranwaaye.
Cali Jamac Axmed
Toronto,Canada
ahmefayr@hotmail.com
Xigasho: Mareegta RAdio Golis
Dib u laabo
Soo bandhige: (Bahda Mareegta Farshaxan)
Copyright ©2003- Mareegta Raadraac ee Farshaxan. All Rights Reserved.
|
|
Safarka Nabadee
Hadraawi
Gabayo
Halyeyga
Hadraawi
Yuusuf Sh.Cumar
Digdigta
Hadraawi
Axmed Xasan
Abwaanka
Saboolka
Rooble M.Issa
Qiiro
Habawsane
Cali J.Axmed
Soo Socda
|
