Ku soo Dhawoow
Mareegta Far-Shaxan
  ha moogaan mareegta u ban baxday raadraaca taariikhda, dhaqanka iyo hidaha
  Tifatirayaasha Farshaxan way ka madax banaan yihiin fikradaha gaarka ah ee ku sugan halkan

Axmed Aw Geedi | 

  Hordhac

Qalinkii - Khaalid Jaamac Qodax

    
    
                 Taariikh Suugaaneedkii Abwaan Axmed Aw-geedi “Dheeraad ”
    
    
    Ahmed Aw Geedi “Dheeraad” waxa uu ku dhashay magalada Berbera ee gobolka Saaxil sannadkii 1966kii.
    Waxa uu ku bar-baaray magaalada Hargaysa,halkaas oo uu waxbarashadiisii dugsiga hoos/dhexe iyo
    saraba uu ku qaatay, ilaa haddana daggan yahay.Axmed yaraantiisiiba suugaantiisu waa tis-qaaday,
    waxaana laga xiisayn jiray goobaha waxbarashada,oo uu ka bilaabay suugaantiisii hore, ama uba
    ahayd bar bilow. Waxa uu Axmed isaga oo yar uu ka qayb gali jirey tartan aqooneedyadii loo samayn
    jirey dugsiyada .1985-kii ayaa isaga oo dhigta dugsiga sare ee Gacan libaax ee magaladda Hargaysa
    uu ka qayb galay tartan aqooneed suugaaneed oo loo qabtay dugsiyadii sare ee wakhtigaa jiray.
    Waxaana xusid mudan in heestii ugu horreysay ee uu allifo ee la odhan jiray ”Hay-huruufin”, ay ka
    mid noqotey heesihii uu kaalinta koowaad ku galo dugsigiisu.Abwaan Axmed Aw-geedi, waxa uu ka soo
    qayb qaatay halgankii dheeraa ee dib u xoreynta dalka, waxa uu ku lahaa kaalin muuqata, waxa uu ka
    mid ahaa abwaannadii faro ku tiriska ahaa ee ka soo horjeedsaday dawladdii Maxamed Siyaad Barre,
    waxa uu kaalin wax ku ool ah ku lahaa halgankaas dheer.Suugaantiisu waxa ay soo shaac baxday ka
    dib markii laga dhagaystay Idaacaddii Raadiyoow S.N.M, ee ku taal magaalada Baligubadle.
    Dib u xorreyntii dalka waxa uu ka mid ahaa abwaannadii ka qayb qaatay dib u dhiskii dalka, waxa uu
    maansooyin badan oo nabad-doon ah uu ka tiriyay Khayriyada magaalada Hargeysa. Abwaanku waxa uu ka
    mid yahay suugaanyahannada dhaqanka iyo hiddaha in badan ka maansooda,waxa u dheer isaga soo
    nooleynta dhaqankii hore ee duugoobay, waxa uu daraasado badan ka sameeyay dhaqankeena iyo sida ay
    iskugu xidhan yahiin deegaanku, waxa kale oo uu cilmi baadhis ku sameeyaa soo noo leynta hees
    hawleedyadii dhaqankeenii hore ee reer guuraaga ahaa.Suugaanta abwaanku, waxa ay soo jiidatay
    aqoonyahanno badan oo shisheeye ah, waxaana loo turjumay suugaantiisa af-af  kala duwan sida:
    Ingiriisi, Faransiis.Abwaan Axmed Aw-geedi, waxa uu ka maansoodaa, qaybaha kala duwan ee nolosha,
    sida: Dhaqanka, hiddaha, colaadda,nabadda, deegeenka, xayawaanka, jacaylka. Abwaanku waxa uu
    leeyahay dhawr riwaayadood, oo aan ifka arkin, iyo kuwa arkayba, dhammaantoodna waxa ay ka siman
    yahiin hogo-tusaaleynta iyo wacyigalinta dadweynaha. Dhanka kale dhammaan heesaha abwaanku waxa ay
    ka hana-qaadeen in laga dhagaysto daafaha dunida, gaar ahaan warbaahinta caalamka sida; BBC-da,
    Radiyoow Hargaysa, Radiyoow Muqdisho, TV-ga iyo Radiyoowga Jabuuti, iyo Baraha internetka ee ay
    soomaalidu leedahay
     

Dumar Waa madhaafaan    Dib U laabo

    
    
     Dumar Waa Madhaafaan
    
    Waxa ay maansadu si qiimo leh u qiraysaa, kartida, aqoonta,hufnaanta iyo xaq dhawrka ay haweenku
    mudan yihiin.Dhanka kale waxa uu abwaanku xasuusan yahay  in waxa rag is dhaafiyaa ay dumar
    yahiin, sidaa daraadeed, waxa uu ku duceysanayaa in uu Eebbe siiyo gabadhii uu ku dagi lahaa.
    
    Wuxuu yidhi:
    Haween maxaan ku diidaa?
    Ama kaga durkaa tolaw?
    
    Sowtay doraad galab
    Anigoo itaal daran
    Dabka ii shideenee
    Ina soo dugsiyayeen
    
    Haween maxaan ku diidaa?
    Ama kaga durkaa tolaw?
    
    Sowtay laf duudkiyo
    Dusha sare i saareen
    Dhabarkii daloolshamay
    Cududuhuna daaleen
    
    Haween maxaan ku diidaa?
    Ama kaga durkaa tolaw?
    
    Sawtay daleeliyo
    Diif iyo laleemiyo
    Dacas iiga dhaasheen
    Sareedana i daajeen
    
    Haween maxaan ku diidaa?
    Ama kaga durkaa tolaw?
    
    Sawtay gabaan dihin
    Intey doobi qaateen
    Dabeed ii gobsheeyeen
    Buqul iiga duugeen
    Dunji dhalanka waayaha
    Hayaanadii isdaba joog
    Wixii daal la soo maray
    Dadaal kuu rag soo galay
    Dumar baa kabaayoo
    La duduucay hawshii
    Nin kastoo dul qaataba
    Dumar baa bar-baarshoo
    Nin kastoo dadnimo leba
    Dumar baa kabaayoo
    Nin kastoo bah deeqaba
    Dumar baa kal-kaaloo
    Nin kastoo la doortaba
    Dumar baa u hiishoo
    Nin kastoo hal-dooraba
    Dumar baa u liil galay
    
    Haddaan dumar abuurayn
    Dadku may tarmeenoo
    Haddaan dumar abuurayn
    Dirba muu jireenoo
    Haddaan dumar abuurayn
    Farac muu durkeenoo
    Haddaan dumar abuurayn
    Dirba muu jireenoo
    Haddaan dumar abuurayn
    Duug muu hadheenoo
    Haddaan dumar abuurayn
    Lama kala dab qaateen
    
    Dugsi laga aflaxo iyo
    Waa deris ma dhaafaan
    Dunji lagu arrooriyo
    Dun tafiiran weeyaan
    Degel lagu nagaadiyo
    Gallad weeye lagu dego
    Damal lagu nasanayiyo
    Waa deeq Rabaaniya
    
    Sideebaan u diidaa?
    Sideebaan u daayaa?
    Sideebaan u deyrshaa?
    Sideen uba dagaalaa?
    Dumar waa madhaafaan
    Iyo duuga noloshee
    Allahayaw mid diintiyo
    Ehebtaadu deeqdoo
    Derejeysa aayaha
    Allahayaw mid diiqiyo
    Duco waalid sidatoo
    Oon loo dar-daar werin
    Allahayaw mid deeqloo
    U dadaasha samahoo
    Oon didin goolmoon
    Allahayaw mid aan dudin
    Ama aan il dabinoo
    Dadku gacal u wada yahay
    Allahayaw mid ii daran
    Kaa dooni maayee
    Eebbaw mid daacada
    Ii door Allahayaw
    Midii aan ku dagi laa
    
    
    
    
Baadi Sooc   Dib U laabo
    
    Baadi-sooc
    
    Heestanna waxa aad ku dhex arki doontaa suugaan qiime leh, oo ku arooraya dhaqankeennii aynu gaarka
    u lahayn, waxaanu astaan gaara ka bixinayaa abwaanku hiddaha iyo dhaqanka aynu gaarka u leenahay ee
    cid inala wadaagtaa aanay jirin, “Waa sadkeeniyo,Sawraceenoo, Sinjaan ulahayn .
    
    Wuxuu yidhi:
    
    Seehi geeloo
    Sadex boqol iyo
    Sagaashan habeen
    Uu sid keed yahay
    
    Waa sedkeeniyo
    Sawraceenoo
    Sinjaan ulahayn
    
    Baarqab suguloo
    Maraq saarkiyo
    Ilaa sararaha
    Dhibidii simay
    Sange shaal iyo
    Sitaac quruxliyo
    Laji sudhantoo
    Sindiyaal lulay
    Darmaan sebiyoo
    Gaasabixinoo
    Sidii wiil curad
    Sixin lagu habo
    
    Waa sadkeeniyo
    Sawraceenoo
    Sinjaan ulahayn
    
    Sac irmaanoo
    Weyl aan socod baran
    U siyaaxiyo
    Gadhoodh iyo subag
    Dibi suudh loo
    Sarar waynoo
    Seero daaqoo
    Geesku samay yahay
    
    Waa sedkeeniyo
    Sawraceenoo
    Sinjaan ulahayn
    
    Orgi salawloo
    Suurad bahalloo
    Seenyo dhuuxeey
    Sinsaaro udhigay
    Sumal gooloo
    Tiro suuriyo
    Sabeenaha ugub
    Jeeni wada sudhay
    
    Waa sedkeeniyo
    Sawraceenoo
    Sinjaan ulahayn
    
    Suuban boqor iyo
    Saddex qayd iyo
    Bafto sidatoo
    Subeeciyad xidhan
    
    Waa sedkeeniyo
    Sawraceenoo
    Sinjaan ulahayn
    
    Barbaar seefiyo
    Hooto samayliyo
    Saddex geesiyo
    Sita dhuugii
    
    Waa sedkeeniyo
    Sawraceenoo
    Sinjaan ulahayn
    
    Boqol sooniyo
    Guurti sooftoo
    Sama talisoo
    Geedka lagu sugo
    
    Waa sedkeeniyo
    Sawraceenoo
    Sinjaan ulahayn
    
    Seerma waydiyo
    Dadkoo saxal baxay
    Dhallin saxanoo
    Sacab tumataa
    
    Waa sedkeeniyo
    Sawraceenoo
    Sinjaan ulahayn
    
    Surad iyo lool
    Gaari soohdoo
    Gabadh lala sugo
    Dhibaad iyo sii
    
    Waa sedkeeniyo
    Sawraceeniyo
    Sinjaan ulahayn
    
    Marti socotoo,
    Sama faliddeed
    Sumal gooliyo
    Sogob loo qalo
    
    Waa sedkeeniyo
    Sawraceenoo
    Sinjaan ulahayn
    
    Sooryo xididoo
    Xeedhyo saabliyo
    Caanihii sulub
    Habeen lagu sedo
    
    Waa sedkeeniyo
    Sawraceenoo
    Sinjaan ulahayn
    
    Baadi sooc iyo
    Dhaqan suganoo
    Soo jireenoo
    Aan sal guurayn
    
    Waa sedkeeniyo
    Sawraceenoo
    Sinjaan ulahayn
    
    Rabaw saawiyo
    Saxal cudur iyo
    Aafo socotiyo
    Sadho naga hay
    Rabaw sigashiyo
    Col saqaafiyo
    Weerar siman iyo
    Sumuc naga furo
    Rabaw siigiyo
    Abaar suruqdiyo
    Soof idlaadiyo
    Saban naga dhawr
    Rabaw silic iyo
    Saac fogaadiyo
    Saba guurtiyo
    Saymo naga kori.
    
    
     
Bakeyle   Dib U laabo

    
    Bakeyle
    
    Maansadan waxa uu abwaanku curiyay sannadkii halganku  qadhaadhaa ee 1986-kii, waxaanay ka mid tahay
    Maansooyinkii Raadyahii SNMta la saari jiray ee halganka ku caan baxay, waxa ay si dul mar ah uu
    sharraxaysaa geesiyaashii dalkooda u soo halgamay,waxaanay duraysaa kacaankii faashiistaha ahaa.
    
    Wuxuu yidhi:
    
    Adigaa Bakeyloow
    Baqe geed ku dhuuntoo
    Naf la baydadaayee
    Baarruudan qarraxdaan
    Beerka u dhigaayoon
    Wed ku beegso leeyahay
    Bi’iwaaye ma ogtahay
    Burkii aad galeysaa
    Cadaawahu u bu’ayaa
    Boqorkii ugaadhow
    Lama baraq nuglaadee
    Birmad iigu deeqoo
    Biciidkiyo dibtiigii
    Cawshan bananka tooreyn
    Ama goodir Buurreed
    Bah intaad wadaagtaan
    Guutooyin soo bixi
    Iyo gaasas xoog badan
    Axdi lagama baydhoo
    Ballan lama fudeydshee
    Marka buunku yeedhee
    Safeyn loo balaadhee
    Habar wacasho badatee
    Boobuhu san-qadhayaan
    Tagoogtada buuxdiyo
    Laxaadkaaga baaluqay
    Dakhso iigu soo biir
    Baashaha an derisnoow
    Adigeys ka baaddoo
    Boholaha ku daahee
    Waa horuu baraarugey
    Badi habar duggaagoo
    Qabsoo boowe haaduna
    Igalama bakheyline
    Kolaan baaqa sii faro
    Waajibkood ka soo Baxe
    Waaryaa  baahi laawow
    Baliyadaad cabeysiyo
    Doogaad u baratoo
    Colaad kuma bilaatide
    Bilad aan ku siiyoon
    Dhaqso kuu bogaadshee
    Inta aad badheedhaan
    Adigiyo ba’ ceeb laba
    Bar-barkayga soo dega.
    Waaryaa booda dheeroow
    Markaan libinta bo’ganee
    Ragga kala baqoolee
    Cadawgeenu baaba’o
    Weynu tegi badhii Herer
    Adna boqol ku qaybow
    Beertii xorriyadiyo
    Toga baalihiisaad
    Baashaali doontaa
    
    
    
    
Godlan   Dib U laabo
    
    
    Wuxuu yidhi:
    
    Haddii aan si kooban u sharraxo gabaygan oo ahaa mid soo baxay 1991, lana yidhaahdo “Godlan”.
    Waxa uu si toosa u taabanayaa saddex arrimood oo nolosha bulshada Soomaaliyeed ku wajahan,
    kuwaas oo kala ah: Ugu horrayn hannaankii ay mujtamacii hore ee soomaaliyeed  u noolaayeen
    oo ahayd xoolo dhaqato  reer guuraaya, iyo hannaankii ay isku maamuli jireen bal waxa laga
    faa’iideysan karo ee cilmi ah..Waxa kale oo uu Gabaygu taabanayaa dhalliilayaana,
    hannaankii kaligii taliska ahaa ee Siyaad Bare iyo siday dadku ugu hungoobeen maamulkiisii.
    Waxa kale oo uu gabaygu ka warramayaa kacdoonadii iyo dadkii naf iyo maalba u huray rididii
    dawladii Siyaad Bare, ugu dambayna waxa uu abwaanku farriin waano culus xambaarsan u soo
    jeedinayaa guurtidii iyo maamulkii gacanta ku dhigay mujtamaca
    
    Gabay waala tiriyaa Cabdaw, kani se waa gaare
    Waa duco gudeysiyo ammaan, geesi soo diraye
    Waa gocasho raagtiyo ladh iyo, hibasho ii gaara
    Waa geydha roobkiyo ufada, galuhu keenaaye
    Waa raxan gadoodiyo libaax, beesha soo galaye
    Waa faras gudoodiga bartiyo, gaade iyo weerar
    Waa galacda waagiyo, habeen kala gayoonaaya
    Waa gabadh xishootiyo barbaar, timaha geedeystey
    Waa goray haldhaagoo aroor, gedefka taagaaya
    Waa geedka laysukugu tagiyo, golaha waayeelka
    Godlan weeye maansadu, ninkay faro lagaadhoowe
    Afartaa galool ubax lihiyo, man iyo geed saar dheh
    Afar kalana gudiyeey imaqal, waydin garan siine
    Goortii adduunyada lasimay, gebi ahaanteedba
    Ee guulaheen qaybiyee, gobalba meel joojey
    Dhulka uduga laga soo guriyo, xabagta geed saaqa
    Soomaali geeskaa lafuray, galaya xeebaaye
    Geel iyo adhay dhaqan jireen, guunyo faro wayne
    Gabdhahaa lakala guursan jiray, gob iyo caadkeede
    Gacal iyo xigtey wada ahayd, beel is garab taale
    Haddii uu dareen kale galoo, daano kala gaadho
    Garta odayadaa  qaadi jirey, guud.cadaadige
    Gudoonkuna heshiisa buu ahaa, loo gudboon yahaye
    Iyadoy gadaa wada tahoo, nabad ku goohaysa
    Ayuunbaa waxa soo dhex galay, geed ismjaaris jaane
    Waa geedi baabaw  waxeer, saatan noogalaye
    Guul darayste eel kuu dhigaan, cidina goyneyne
    Markii uu sokeeyaha ku gudey, mariyey gaaleefta
    Markii uu gadhweyntii jaree, haadku gabasleeyey
    Markii uu haween gawdhiyuu, gawrac ugu jiiday
    Geesaaska naagaha markii, giida laga  waashay
    Gees biciid markii uu tuntuu, gudari noo loogay
    Daahyada markuu goostayuu, gelen gel noo saaray
    Ayuun baanu ciil goohnayoo, goyney dabarkiiye
    Gugii hore dareenkii nagalay, gibil madoobaaney
    Gugii xigey gunaad baa jiraa, gawnaxyada buuray
    Gugii xigey faq hoosiyo gujada, ubadka gaadhsiiney
    Gugii xigey dhadhaab guranayoo, laamiyada goyney
    Gugii xigey sidii goosan lumay, gees isugu boodney
    Gugii xigey hubkii gaaranoo, gamaska dhiigeyney
    Gugii xigeyan gaadmiyo badheedh, nacabkii googoyney
    Gugii xigeyna geeda waaqlihii, garabka naafeyney
    Gugii xigeyna dooyada galoo, guluf u heenseyney
    Gugii xigeyna duhur soo galoo, hadalba soo gaabey
    Kun gabraarta kuman leylka guda, kuman kaloo gaafan
    Kun gaatamaya kuman ciil la goda, kuman  godoodaaya
    Kun geylamaya kuman goob dagaal, looga kala guulmey
    Kuman marada gaabinahayoo, labada low geeya
    Iyo kuman sidii Aarka guda, godabta raacdeeye
    Baroon gaaban jiib galaxsan, oo gumaca tuuryeeya
    Shilka guuxa suugoo gingiman, guda yaraw biiten
    Sii kaawi geelgeel tamoo, cadawga googooya
    Foodhiga gariirkii ka baxay, galawgu eedaamay
    Garaanbiiga goobtuu ku dhaco, ciidu Gubaneyso
    Beebeega orod gaariyeen, cidina Gaadheynin
    Kaaraha gurguurtee khalqigu, baqe ka giigaayo
    Galabtaan intaa soo tubnee, faqashtii guudkeeney
    Sidii goroyo lagu soo baxay, gelelef yaaceena
    Gaaleef markii lala dhacee, guduri loo loogey
    Maydkoodu waa tuu gignaa, goonyahoo idile
    Waligoodba goob layska heley, guul lamay hoyane
    Gafuuro xun sidee Eebbahay, gabo-gabo u taagey
    Afartaa golool ubax leh iyo, maniyo geed saar dheh
    Afar kalana gudiyeey imaqal, weydin garansiine
    Galadeynu joogniyo ragii, guusha wacan keenay
    Nimankii gumaystaha diree, faqashta gaagaabshay
    Nimankii sariir lagu gamiyo, guri ka dheeraaday
    Nimankii gudoodiga habeen, guura bahaleeyey
    Nimankii haween lala golyiyo, gaari wacan dhaafay
    Sidii Aar gabood yaleh raggii, gooha damin waayey
    Gaashaan dhigeeniyo raggii, gacanta xoogeeyey
    Gaajiyo haraadiyo ragguu, gawre kari waayey
    Raggii gocondhadii aad ogeyd, calaha guud joogey
    Guud kooda raamaha raggaad, geydhe baxay moodey
    Sidii goray saraareed raggii, goroyo cawloobey
    Jananada raggii gawracee, libin ku geeraaray
    Gayigooda nimankow xishee, guri kale u dhoofin
    Cod mujaahid Eebbaa galaday, gooruu joogaba’e
    Gudiyeey wanaag lama gadee, guda abaal kooda
    Calan kaa na guud jooga, iyo guri yagleelkeena
    Gobanimada niman baa u go’ay gacalayaalowe
    Inta geesi ciida u nafbaxay, waa gun iyo baare
    Rabi waxaan galiimaday, inuu geeyo meel wacane
    Gudiyeey wanaag lama gadee, galiya taariikhda
    Shuhadadu gurboodkii ay dhaleen waa lagaasiraye
    Gabanadu haddii ay cawdaan, waa gunimo wayne
    Gaari weer ku raagaa ka badan, geedahaa baxaye
    Guno iyo xasuus bay rabaan, gu’ iyo jiilaal
    Gudiyeey abaal lama gadee, guda abaalkooda
    
    Naafadan gacmaha ciirsatee, cadawgu googooyay
    Ee wada gurguurtee, kurtood gabi dhaclaynaaya
    Ee wada galiilyaysan, ee goroda laalaadshay
    Laxaadkooda nimankaa gatee, gumaro noo siiyay
    Haddii geesi jiro waa iyaga, garashadaydiiye
    Guno iyo dhaqaalay rabaan, garasho waayeele
    Gudiyeey wanaag lama gadee, guda abaal kooda
    Haweenkii gambada xoorayee, ficil gadoodaayay
    Ee giraamka noosoo huree, gacanta noo saaray
    Ee aan galaan nagala hadhin, guri wixii yiilay
    Iyagoon gasiin hayn, kuwii tamaradood gaystay
    Gudiyeey wanaag lama gadee, guda abaalkooda
    Dhaawacayga nimankii guree, geeda sare waabay
    Eegoolka soo wada dabriyo, gaabanaw adhiga
    Gurgurshaaga nimankii qaliyo, gibil madiidaanka
    Dooyada raggii ila galee, gaade iga eegay
    Reer miyeey garagaaroo, bulshada iiga gooniyaha
    Gudiyeey wanaag lama gadee, guda abaalkooda
    Debaddaha raggii geylamee, gooha damin waayey
    Ee giniga lacagta ah baxshiyo, guufka iyo moodka
    Ee aan goblooleyn marnaba, gamashi waa ceeba
    Ninkii ganay iyo waa kala ogyahay, kii galaday Aare
    Gudiyeey wanaag lama gadee, guda abaalkooda
    Xilkaad guudka saarteen ka culus, buurihii golise
    Kuwii horaba waxa loo genbiyey, garabku daqiiye
    Idinkuna haddii aad geftaan, waa gedaan jabaye
    Ummaddii godbaa lagu ridoo, guudka laga aasye
    Goof bay dhex taalaa bulshadu, gabi ahaan teede
    Waxa gododka naartaa ku guray, gacan ku dhiigliiye
    Gacalkiyo xigaalkeer is diley, waa gaduu falaye
    Intuu reerkan guuluu mid kale, garabka saaraaye
    Gaaleysyaduu qeybiyiyo, gudintu soo feeyey
    Isku go’ayuun bay ahayd, gacal cun xeeshiiye
    Gacmaha isu saaroo bulshada, godobta daaweeye
    Yaaney kala gadoomine ka jira, gawdhiskiyo hiifka
    Gogol qudha isugu keena oo, samo ku gaalgaala
    Geyigeenu wada leenihiyo, gumaro hoostaale
    Nina yaan guhaad loola tegin, gocasho waa ceebe
    Shir la gooyey, waayeel gabyidhi, garangar muunaysan
    Gole xaadhan guurtidoo la wacay talo gorfayn teena
    Masuul wuxuu gabtoolaa, markuu eexa guursade’e
    Nin qabiil u guuraa ka dheer, guri barawaaqeede
    Nin jeclaysi yuu soo dhexgelin, gacalayaal beesha
    Qaramaadka danyar laga guree, laysu wada geeyey
    Gabaan dhiiqda laga soo lisee, gaban u ooyaayo
    Gacan dhaaf ayaan loola tegin, waw gudboonahaye
    Wuxuu geel ku dararaa markuu, guri san daaqaaye
    Godolkeedii Maandeeq la waa, gacal Islaamoowe
    Gorofkeedii wuu haawadaa, dhawr guyoo tegeye
    Ganboor iyo sunbay daajiyeen, geed xun iyo ciine
    Gafanaa ku naaxiyo, kud-kude kaymaha u galaye
    Geed sabool ayay yuururtaa, guri habaas weyne
    Gu’ga oy hayaan taa u eeg, Geydho wey rimiye
    Jiilaalka inay goojisaa, waa  gedaan rabo’e
    Goortuu sidkeedii go’, ee gabanta loo qaado
    Gujo laguma maaliyo afkee, yare he gaalgaala
    Qalax laguma giijee ka jire, dabar danbeed gooya
    Geyigeenu waa hodan haddaan, gees walba udayaye
    Dooxyadan ganaaneynayiyo, galalkan ceegaaga
    Durdur aan go’ ayniyo harada, galacleh ee jiifta
    Mar haddii abuur lagu guroo, gacamo loo jeexo
    Gaajaba rugteeniyo ka dheer, guri sabooleede
    Majada iyo gadhweyta u qabtoo, daaba gudinteena
    Uguntada dadaal buu nafluhu, libin ku gaadhaaye
    Diinteena oon garabsanaan, guul ku helaynaaye
    Wax kaloo lib lagu gaadhayaa, waa gefiyo beene
    Gudoonsada distoorkiyo sharciga, wow guboonayahay
    Malaa hadalka waan guud maree, aan u galo hoose
    Ummaddeeni way goomaan tahay, geliya laabtiina
    Gaajiyo haraad baa jiree, galiya laabtiina
    Gurboodkeeni way daalanayiin, geliya laabtiina
    Gurgurshaagu waa isdinka ee, geliya laabtiina
    Afar geedi baa lagu hodmaa, geliya laabtiina
    Galxareeda baa muuqda ee, geliya laabtiina
    Geyi doog lebaa soo hiree, geliya laabtiina
    Goobaare dacalbaa hadhee, geliya laabtiina
    Golibaa idaha laysa ee, geliya laabtiina
    Gorgorbaa maroodiga cunee, geliya laabtiina
    Garwaan luhu marbuu ii dusee, geliya laabtiina
    In aan gaadh dib laysaariheyn, geliya laabtiina
    
    
    
Turuwaa   Dib U laabo

    
    Waa heesihii jacaylka ahaa ee abwaanku allifey dhallinyaranimadiisii.Sida magaceeda ka muuqata
    waxa aad markaaba xasuusanaysaa in Jabuuti meeshu tahay. Turuwaa, waa xaafad ka mid ah xaafaddaha
    magaalada Jabuuti.Waxa uu abwaanku baadi-goobayaa gabadh la yidhaahdo “Tiriig”.
    
    
    Wuxuu yidhi:
    
    Toorin bay u qortoo
    Naftaydii toshoo
    Sidii tooja geela
    Waan tig-tignee
    
    Adigaa Tukayahow
    Jabuuti tagee
    Tiriig ma ku aragtey
    Turuwaa?
    
    Balanbay ku tagtee
    Ha taabo gashee
    Innaad toyotaa
    Tu waajiba
    
    Adigaa tukeyahow
    Jabuuti tagee
    Tiriig ma ku aragtey
    Turuwaa?
    
    Qalbigaa tebeyoon
    U taag la’ ahoo
    I tus buu i yidhoo
    I taabsii
    
    Adigaa Tukayahow
    Jabuuti tagee
    Tiriig ma ku aragtey
    Turuwaa?
    
    Tagoogta shanshada
    Laf taageertiyo
    Tiir bay ii ahayd
    I taakulisee
    
    Adigaa tukeyahow
    Jabuuti tagee
    Tiriig ma ku aragtey
    Turuwaa?
    
    Toogadaan qaba iyo
    Warkey tebiyoo
    Toolmoon bal u sheeg
    Tabtaan ahay
    
    Adigaa tukeyahow
    Jabuuti tagee
    Tiriig ma ku aragtey
    Turuwaa?
    
    Tolbaynu nahee
    I taban taboo
    Tunkaad sidatiyo
    Laftaba tuuroo
    
    Adigaa tukeyahow
    Jabuuti tagee
    Tiriig ma ku aragtey
    Turuwaa?
    
    
    
    
Wabiin   Dib U laabo

    
    Wabiin
    waxaanu si toos ah inooga digaysaa in aan dhibaato loo gaysan dumarka,ragguna ay dhawraan haweenka
    diintooda, dhaqankooda, suuban. Maansadu wax ay inoo sharraxaysaa dhibaatooyinka badanaaba soo
    wajaha dumarka, ee raggu masuulka ka yahay. Waxaaaney iftiimineysaa qiso dhab ah, oo ku dhacday
    gabadh yar oo uu nin khiyaameeyey, oo sidata wiil yar oo aan laheyn aabbo, kuna dhex rafaadsan
    bulshada dhexdeeda.
    
    Wuxuu yidhi:
    
    
    Raggu saw waraabiyo
    Maaha weer masuubo ah
    Dumarkuna wadeeciyo
    Hilib wadhan gadaanada
    
    Wahee! inan raggeedaw
    Intee inan wadeeciyo
    Walbahaar ku tuurteen
    Wadankaba ka dhooftoo
    Ka dhaqaaqday waa hore
    Wahee inan raggeedaw
    Intee inan wacnaydoo
    Bulshadu u hanweyn tahay
    Wicil loo xanbaarshoo
    Nolosheedii wiiqdeen
    
    Wahee! inan raggeedaw
    Intee qaafo weynaan
    Sida neefta weylaha
    Inta weyso jabiseen
    Geyaankeed is waayeen
    
    Wahe! inan raggeedaw
    Intee Weris habooneyd
    Oo wegen hablaa iyo
    Wiilal doora dhali leyd
    waaxyeysateen ugub
    
    Wahe! inan raggeedaw
    Intee geelo waafiya
    Sida walanqo ruugteen
    Wadhi raaciseenoo
    Wajigeeda dakharteen
    
    Wahe! inan raggeedaw
    Sida roob wajiine ah
    Jartaale aan wax liileyn
    Waraq baad ku hoortoo
    Waxtarkaa nac buu taray
    
    Idaha woodhaqbaa diley
    Geelana waraabaha
    Waaxyaa jaraa diley
    Dumarkana wabiiniyo
    Wacad qabe rifaa diley
    
    Hashu cuno waraabuhu
    Haadkaa ku weehdee
    Nin walow ogsoonow
    Halka aad wareentaa
    Waaxdaada midigiyo
    Wadnahaaga weeyoo
    Adigaa wax beelee
    
    Baqayaha walhanayiyo
    Waxaraha ban keer tuban
    Talaw yaa war kala siin
    
    Wada xilo bilaaliyo
    Walamsade rag weeyoo
    Dumar waa wedkoodee
    Ha ku daganin wiilooy
    Manka woob ka hirayiyo
    Abris toban wajiila ah
    Weyshii hadhaa ihi
    Waraabey u halistee
    Haysu dhiibin weligaa
    Abris toban wajiiliyo
    Waadaal ku naaxiyo
    Waraabaha ka ciyay Toon
    
    
    
    
Wali Dunida Kama Dhicin   Dib U laabo

    
    waxaanay ka dhalatay maansadani ka dib markii dawladii kalitaliska ahayd dad iyo duunyaba dhamaysay.
    Dhibkii,qaxii,boobkii,fadhatadii,dilkii, kufsigii, cabudhintii, cadaadiskii, xasuuqii, bur-burkii,
    jabkii iyo halaaggii ummaddani soo martay ayaa waxa uu abwaanku ku muujinayaa maanso qaali ah oo la
    yidhaahdo ‘Wali dunida kama dhicin” Abwaanku, waxa uu sawir toos ah kaa siinayaa sidii dhaca,
    boobka iyo dilkaasi ahaa, waxa uu sawir cad kaa siinayaa sidii arrini ku dambaysay. Dhanka kale
    waxa uu abwaanku si kale inoogu sawirayaa in waxii ka dhacay gobollada waqooyi ee Soomaaliyadii
    hore, haddana ah Somaliland aanay ka dhicin, waxii ka dhacay dunida inteeda kale. Taariikhda laguma
    hayo dayuurad magaaladdii ay ka kacaysay haddana rushaysay sida ka muuqata maansada, taas iyo kuwa
    kale oo badan oo aan dunida ka dhicin ayaa uu si toos ah inoogu sharraxayaa abwaanku,
    
    Wuxuu yidhi:
    
    Xilliyada is doorshiyo
    Waayaha is daba mara
    Filimada la daawado
    Maxaa daaran maantana
    Fiintu danantey dhiillada
    Galawgaa ka sii daran
    Dinaahyee waraabuhu
    Deyn waa waraaqii
    Cabsi weeye duniduna
    Daarihii badh baa dumay
    Badhna way daloolaan
    Badhna wayba duugmeen
    Badhna way dayaameen
    Badh dabaa ku baxayoo
    Holoc bay ku dareen
    Laye dhiig dadbaa wadhan
    Xinjireys dalaalayn
    Maydbaa is daba yaal
    Eey baa durduurtiyo
    Xuuriyo digaagado
    Laye madax dadbaa qalan
    Kun la dooxaybaa jira
    Kuman daab-cad lala dhacay
    Kuman obocdu daba taal
    Xabaa luhu dul iyo hoos
    Daafaha magaalada
    Kaga badan dareemada
    Laye dhaawac baa deden
    Is dul buuxshey kaymaha
    Kuwo duubabkaa go’an
    Kuwo feedhahaa dumay
    Kuwo daamankaa jaban
    Dadku way qulqulayaan
    Dawyadaa la marayaa
    Jid siraad dushiisii
    Waayeel duqooboo
    Socod deyrshey waa hore
    Daa’imo carruureed
    Dumar weer-cad loo xidhay
    Diif iyo xannuun qaba
    Daaniyo miskiin keed
    Debedyaal la wada noqey
    Dushay milic ka haysaa
    Iyo durihi jiilaal
    Baraf baa ku soo degi
    Deyro dhaaf kalkiisii
    Waxa yimi diyaarado
    Miig guuxa laga dido
    Dangaraaradii sii
    Durba jiidh dadkoo wadhan
    Daami haamuhu siday
    Daafkiyo rasaastii
    Durba geeri loo baday
    Marku waagu daalacay
    Madaafiic dilaan tiyo
    Hawsar laysu soo dumay
    Ku duqeeye maatida
    Dabre oo ku laba celi
    Dabar gooya lays yidhi
    Laye kaare doobyaa
    Dhashiikaha dul iyo hoos
    Dooyada ka laba celi
    Laye jiibka dananaa
    Daran doori yool baadh
    Laye suu kula da’ ayiyo
    Shilke dhamacda daadshiyo
    Boobayaal wax duugaa
    Dadweynaha dhabaan dhebe
    Odayaal dayoobiyo
    Dumar foolanaayiyo
    Curyaan taagi dabartey
    Gidaarada ku dumiyeen
    Kuwo duub-cad qaatiyo
    Waxa yimi daraawiish
    Iyo darab nijaaseed
    Doox dooxe maatida
    Mar labaad dadkii qaxe
    Cagta saare dawgii
    Habaqluhu is daadihi
    Isma dayato loo badey
    Dirgan waa carruuri
    Badh dariiqa lagu dhaaf
    Dacaskiyo rafaadkii
    Wax lays daba qamaadaba
    Daa duun ku tage meel
    Aannu aadmi weli degin
    Filimkii dib ugu noqo
    Iyo daahi koowaad
    Ogow qaar dagaagaa
    Furanaaya daahyada
    Kuwo kale dukaan bey
    Wixii yiil daldalayaan
    Kuwo kale daqiiqbay
    Sidii daaniyoo kale
    Dacalada ku qaateen
    Kuwo daasad maangiyo
    Niidoo dalooshamay
    Ayey sii duduucdeen
    Qaar sariiro duugey
    Genaw duud xamaasheen
    Ogaw qaar dab liqeybaa
    Duraaxadii mas jiidada
    Guranaaya deeqaw
    Ogaw gaar duf qababaa
    Dusuudiyo iyo Bilaydhiyo
    Duruuc iyo malkhabadiyo
    Dahabkii haweenkiyo
    Maryo xool dul saaraa
    Duuduubtay oo raran
    Ogow booli daaq yaa
    Naf siday u doojaan
    Hadba dabaq koraayoo
    Faganaaya daaraha
    Kansigii daboolaa
    Maalkii dadweynaha
    Dirham iyo danaaniir
    Doolaar kamay tegin
    Ogow daabax baa tuban
    Kun wedkii diyaar u ah
    Daday soo qafaasheen
    Wegen laba duble u xidhe
    Baroon dabada loo qabay
    Wegan kale la soo dumay
    Iyagana la dooxdoox
    Wegen daabcad loo qaad
    Wegen kale dawaar mari
    Wegen kale dalqad dhige
    Dhammidood la dabar goo
    Dahoo Aakhiro u dege
    Cagaf baana duugtee
    Tolow duudsi may noqon
    Hada degelku waa herer
    Dooxadii hargeysaad
    Wali dunida kama dhicin
    Dawlad maatideedii
    Kaare dalun dulceeyiyo
    Madaafiic dilaantiyo
    Ku duqaysa maadhiin
    Wali dunida kama dhicin
    Dawlad maantideedii
    Hub is daadaheeyiyo
    Diiradliyo gamuuniyo
    Ku daqiiqda naabaal
    Wali dunida kama dhicin
    Dawlad maatideedii
    Subax mooro duugtoo
    Guryahoodi dumi soo
    Rabta iney diboodaan
    Wali Dunida Kama Dhicin
    Dawlad maatideedii
    Ciidankii dalkoodiyo
    Daraawiish ku saartoo
    Ku dabaasha haawey
    Wali dunida kama dhicin
    Dawlad maatideediyo
    Oor yaheeda dooxdoo
    Dhallaankeeda dubatoo
    Dabar goysa waayeel
    Wali dunida kama dhicin
    Diyaaraad ka caayoo
    Gegedey ka duuleen
    Dub u gaba magaalada
    Iyo dagaladoodii
    Waxaan dunida soo marin
    Dar Allee anaa qaban
    Dangaraaradii Shalay
    Dakhar kaa anoo qaba
    Ninka igu diganayee
    Maanta dadabta ii galay
    Daacad ugama jeedee
    Dadaw waxaad tidhaahdaan
    Daman waxay ku leedahay
    Dawliil na yara dhawr
    Inay dunidu yaab tahay
    Nina daduu gumaystiyo
    Saldanuu u dudayaa
    Anna ina darwiishaw
    Waxaan doonayaa nolol
    Nabarka i damqanayaa
    Hadal kuma dawoobee
    Saw inaan dagaalamo
    Maaha dawga keliyee
    Nin i deyrshey ii dhigey
    Dacwadeydu maantana
    Waxay daaran tahay waa
    Saxaraw nin ii daran
    Dub u eegan maayoo
    Daawo nama dhax taallee
    Maye danaba deenii
    Wiilashii diraan jiray
    Kici door labaadkii
    Ha sabayso doontuye
    Doorashiyo asxaablaw
    Digtoonaw rag  waa kane
    Walee doolo loo guur
    Duulaan la heensee
    Walee dooyo tarantiyo
    Col weynuhu is deydayey
    Walee dogobyo noolee
    Raggii daalanaan jiray
    Dunqulaalka laba geli
    Walee geedkan dararaye
    Dirirada ka maarmaye
    Durdur aan go’ayniyo
    Wabi diiqalyeey iyo
    Dooxo lagu waraabshee
    Yidhi wiil ma dumi karoo
    Danab wuu ku soo dhici
    Walee daba ka naaxyada
    Danyaraha ka loogtaye
    Deyn hore ku maqanyahay
    Waran kayga waan dari
    Walee darab nijaasyada
    Dhiiggii dad weynaha
    Dardarsaday wadaamaha
    Dhunkaal waan durduursiin
    Walee fooqyo dahabiyo
    Ragga daaro dhiibsaday
    Soo dega marwaan odhan
    Mid durbaan u qaadiyo
    Mid kalay dirtaan iyo
    Kuwa sida direyskiyo
    Dibi taatiyaashiyo
    Kuwa toban dubleeyiyo
    Dalan dooliyaa iyo
    Daaniyaha barwaaqada
    Ku dabaalanaayee
    Dardarsaday wadaamaha
    Walee faqash dadkeedii
    Daaduumo waan odhan
    Afartaa daleeyaye
    Dacwad kale waxay tahay
    Walaalowga duun ka ah
    Dadka wada dhaqnaatii
    Iyo dubu hashiisiin
    Qaran digadhigii sii
    Waa faral dushayda ah
    Iyo waajib ila da’a
    Duco aniga lay faray
    Wahe! Aaran dubataa
    Isma hura damqaysoo
    Dab dhexdooda gelisee
    Daacadiyo wadanigii
    Hadday digigaxoodeen
    Rag baa daawadii xidhi
    Duuf laalayaaliyo
    Dawac iyo abeesiyo
    Dacay iyo nin liitiyo
    Dalka niman u dhalan iyo
    Dufan jecel basaastaa
    Ayaa dalawadeenii
    Afka duhur ku maaloo
    Sinjigeeda doorshee
    Hadduu doorkan maanta ah
    Nin geyaa u dadab galo
    Way u doonantee garo
    Dubu naqodka sheekada
    Taariikhda duugga ah
    Daraad iyo wixii dhacay
    Dacarey shilkeedii
    Dakharada lafoobiyo
    Nabarkaan damqaayoo
    Daman waxaan is leeyahay
    Ha dagaalantee kici
    Dul ahaan dadkeeniyo
    Inta diir madoobee
    Xoolo daaqsaney see
    Caro edeg dul joogtaan
    Farta boog u darayoo
    Dadka waxan ogeysiin
    Inu dulinku ruux yahay
    Dawaduna iyaga tahay
    Ila durugtay sheekadu
    Tolow aan dardaarmee
    Dhahar iyo dirkiisi
    Dhego maw daloolaan
    Ninka Daacada quudhsadey
    Nabsi buu durduurtaa
    Ninka maati duudsiyey
    Markaluu ka deyn bixi
    Nin durduriyey aashii
    Wuxu daaqayaa halis
    Ninka belo ku daakirey
    Isagey dumaanshaa
    Sidigtii nin daayacay
    Isna caydh la daaduun
    Ninka damac hogaanshaa
    Sharaf way is dooyaan
    Nin adduunyo daba galay
    Way danbaabidhaa jeer
    Madaxnimo nin deydayey
    Keligii dabely raac
    Dhilow yahankan dararoow
    Geed kaad dula saarayd
    Soo deg buu ku leeyahay
    Dooni qaranku leeyahay
    Jiirkii dalooshoow
    Inaad degi ka faalood
    Dinad yahay libaaxiyo
    Aarkii dabooliyo
    Dawri baad is moodee
    Haddii laysu duurxulo
    Ogow habardugaagii
    Dunta boqorka kugu xidhay
    Markay duub amaaniyo
    Xilka kaa dilaacshaan
    Duleed xaabistaadiyo
    Dooli aad shidaysiyo
    Dabataad ku noolaan
    
    
    
    
Mareeg Diid   Dib U laabo

    
    Dhanka kale 1993-kii ayaa dawladda Maraykanku waxa ay ciidamo la odhan jiray UNISOM ay u dirtay
    magaalada Muqdisho, oo wakhtigaa qax iyo qalalaanse ba’ani uu ka jiray. Sida iska dhacda mar-mar
    badan waxa uu Maraykanku isku haystaa in uu isagu masuul cad ka yahay dhammaan waxii daafaha dunida
    ka dhaca. Abwaan Axmed Aw-geedi isaga oo ka xun dhibaatooyinka uu Maraykanku u gaysanaayo dawladdaha
    Islaamka  ayaa waxa uu ka tiriyay Maanso caan ah oo la yidhaahdo “Mareeg diid” oo soo baxday 1993-kii
    horraantiisii. Erayada maansada ku jira marka aad dhuuxdo waxa aad ogaanaysaa sida qiimaha leh ee uu
    abwaanku ugu talax tagay in u ina tuso ceebaha Maraykan, iyo dhibaatooyinka uu dunida ku hayo, waxa
    uu sawir guud inaga siinayaa in meeshii dan ugu jirto uu tago, waayo xasuuqii loo gaystay dadkeena
    kama hadli jirin, maqaaxida u shidan ee UN-tuna waa mid uu isagu ku hor kaajo waxii uu doonana uu ka
    sameeyo. Ducada abwaanka iyo dhiirigalintiisu waa mid aynu insha’allah rajaynayno in ay mar uun
    dhacdo. Waxa ka mid ah haddii aan tuducyo ka mid ah, idin ka soo qaado kaydka qoraalkayga sidan
    
    Wuxuu yidhi:
    
    Rag Allaw mamaqasheen
    Wuxu yidhi maraykaan
    Muqdishiyo hargaysaan
    Ku maydhaamayaa xoog
    Anaa dunida maamulla
    Hadhacaan maraykaan
    Iyo kuwa kumaranee
    Isku mad-habyihiin iyo
    Mugdiyow gumays taha
    Ku qadhaabta maaraha
    Qaramada midoobiyo
    Majliskay kufaanaan
    Waa maqaaxi reer Yurub
    Iska maamushaannoo
    Maqal iyo shaqaala leh
    Waxa qaba maraykaan
    Butruskaad maq-maqasheen
    Waa yuhuud midawdiyo
    Mulxid gaalo wadatoo
    Muslinkay kudagayaan
    Iyo carabtan moodka ah
    Saw maraykan ma ahayn
    Fiidnaam ninkii miray
    Saw maraykan ma ahayn
    Falastiin ninkii madhay
    Saw maraykan ma ahayn
    Qudus kii mahoobiyay
    Saw maraykan ma ahayn
    Mulxidkii Ciraaq jaray
    Saw maraykan ma ahayn
    Ka Suuweeto maaruqay
    Saw maraykan ma ahayn
    Gaara naada kii miray
    Saw maraykan ma ahayn
    Baanama maskii galay
    Saw maraykan ma ahayn
    Ninka jaray mareegaha
    Saw maraykan ma ahayn
    Ka dhufsaday misciriraha
     In maraykan xeerkiyo
    Xuquuqaha dadka u simmo
    Ninka moodayaw taa
    Maad jirin gu’ iyo laba
     Xagguu jiray maraykaan
    Markii shicibka mootiyo
    Madfac lagala daallee
    Maalootigii jiray
    Xagguu jiray maraykaan
    Markii shicibka miigiyo
    Miiraajku toocshee
    Maydku sheeda tuulaa
    Xagguu jiray maraykaan
    Markii mooradeenii
    La mar-mariyay kaaraha
    Xagguu jiray maraykaan
    Markii Boqol magayda ah
    Makastiyo carruuraha
    Laga dhigay shuf iyo murug
    In galbeed miciiniyo
    Mukhlis iyo tol nooyahay
    Ninka moodayow taa
    Bal miliilic Falastiin
    Samra iyo Shatiilaba
    Malyuun baa lagawracay
    Makas iyo carruuro leh
    In galbeed miciiniyo
    Dhibaad noogu maqanyahay
    Ninka moodayaw taa
    Malkadii Baqdaadiyo
    Beerihii Furaad maye
    Miigbaa dhex qaadoo
    Waa danbas madaw iyo
    Xinjir aan milmaynine
    In galbeed miciiniyo
    Diiqo noogu maqanyahay
    Ninka moodayaw taa
    Kashmiir mahadhadeedaa
    Naftu muusanawdaa
    Waa la mooraduugoo
    Boqolaal magaydaa
    Jeel lagu maxbuusoo
    Manfacoodu ude yahay
    In galbeed miciiniyo
    Mukhlisiyo tolnooyahay
    Ninka moodayaw taa
    Boosniya ma’moog tahay
    Inta gaalo magacliyo
    Murtad baa ku xayatoo
    Sidii midhihii doocaan
    Dharaar baa lamuudsaday
    Malkadiyo rugtoodii
    Waa laga midhtirayaa
    Haddaan mawlahay bixin
    Emnastiidi murankiyo
    Maxaabiis udoodadi
    Xageebay kumaqan tahay
    Ragbaa mooyo qooqaal
    Musku dhuumanaayoo
    Raba inay miskeedaan
    Mar labaad hasheenee
    Taa miyaan kayeelnaa
    Baarliin marbay ahayd
    Madal laygu iibshaye
    Mawdbaan kaxigayaa
    Mar labaad in laydago
    Magli lay afeeyaa
    Maqlayaa rigtiisoo
    Midaa layla sugayaa
    Seexo miyaan ka yeelaa
    Isticmaarkii mamayee
    Muuf nidhi sitiinkii
    Isa soo mal-mala oo
    Kaanbeeganbaa miis
    Maantana dultaaloo
    Musku wuu sanqadhayaa
    Wuxuu maagan yahay waa
    Ciiddeenan mudanka ah
    Innuu naga mahoobiyo
    Wuxuu maagan yahay waa
    Dahabka iyo maadhkiyo
    Macdanteenan hodan ka ah
    Inuu xeel kumaamulo
    Ninku waa macaash doon
    Wuxuu maaganyahay waa
    Inuu reer majuusiyo
    Yuhuud noo muquunshoo
    Uu midiidin naga dhigo
    Muslinoow laguu sheeg
    Allahayoow kamarag noqo
    Geerida murwaadka leh,
    Muslim kama cabsooddee
    Ninkii mawd hayoow keen
    Cag weynow maroodiga
    Mas laayaanabaa dila
    wiyil maara diidaba
    Gantaal baa umeel yaal
    Geri waayo meeraba
    Adammaa maruun hela
    Maajeenta qarafiyo
    Midhuunbaa kutuuraa
    Unisom horaysiyo
    Unisom danbaysiyo
    Waligoodba magaciyo
    Haayad aan midhqaban iyo
    Hay malamaleeyaan
    Waa midab shabeeleyn
    Wiligoodba maamiyo
    Hadba macatab xaradhliyo
    Haayad aan midh qabiniyo
    Shinbir- malab sideedii
    Hayska kay dhexmeeraan
    Waa sahan imirayiyo
    Masaawaad ujeeda leh
    Waligoodba qiilmadhan
    Qosol meelna aan jirin
    Foolka hayga muujeen
    Waa gabarey maanyiyo
    Dayo maadaheedii:
    
    
    
    
Garoy Garo Daa   Dib U laabo

    
    
    
    Wuxuu yidhi:
    GAROY GARO DAA
    
    Gorooy garo daa    oo garaan daa
    oo garbo cas daa   adna giirooy
    Ka gu weynide      guuxa hoosiyo
    Gardarada daa
    
    Talo gumaro ah     Aan godlee qabo
    Aan gahaydhiyo     Geydhaheeniyo
    Manka guranee      Hayna digo gubin
    
    Gob colowdaa       Way gumawdaa
    Yaanay giiriyo     Gees biciidliyo
    Goolka naaxiyo     Qaanku goosmine
    
    Haday gocoriyo     Ina garashuun
    Dareen kala galo   U gar qaadoo
    Gadh cadaa iyo     Guurtida u waca
    
    Geydha dirirtiyo   Gufaacada hore
    Ugeybkaa go, a     Yeynaan gaabane
    Galeydh yeyntiyo   Guubaabada dhima
    
    Gurta bidixeey     Gacantaa midig
    Waad gudboontiin   Ha garaaxine
    Is gargaarsada     Oo is garabsada
    
    
    
Sumalow darbane   Dib U laabo

    
    
    
    Wuxuu yidhi:
    Dadku waa hayaan     Roobaa kada`ay
    Daba taxantiyoo      Sahan doodiyiyo
    Horseed baa la direy
    
    Cir daroorey iyo     Daruuraha onkodey
    Doog dhabashadii     In la duulo saw
    Damac muu ahaan
    
    Dalan doolayoo       Waan daaley iyo
    Halanoo degiyo       Awraha dabaal
    Doorkan waa la nacay
    
    Waxa jira dugaag     Weer daaliniyo
    Aar iyo dadqaad      Derimaha ka badan
    Dib u feejignow
    
    Xil daruuran baa     Dumadaada sudhan
    Nayl daba yar iyo    Deylooy laxdii
    Yey kaa dib jirin
    
    Sumalow darbane      Naylaha duduuc
    Oo dooxo gee         Oo damal hadh geli
    Oo dacawadii         Dabada hunbul layd
    Yey kaa daldalan     Yey kula dul Marin
    
    
    
Agabare   Dib U laabo

    
    
    
    Wuxuu yidhi:
    February 3rd, 2010admin
    
    Agabare, waa mid ka mid ah maansooyinka Abwaan,
    Axmed Aw Geeddi (Dheeraad), waxaanay ka mid tahay saddex
    Maanso oo hal-abuurrada: Hadraawi, Axmed Aw Geeddi
    iyo Xasan Ganey ku soo ban-dhigeen Huteelka Imperial
    ee magaalada Hargeysa, 29/01/2010. Inkasta oo
    Maansadan Agabare ay soo baxday wakhti hore, waxa
    bandhiggeedu ammin tan daarran yahay; iyada oo
    wacyiga maanta taagan saamayn ku leh. Iyada ayaa Maansadu
    is macnaynaysa oo ku tiigaali mayno’e,
    waxay ku ibo-furatay sidan:
    
    Waa goob qurxoon
    Waa gole la bilay
    Waa guri dugsoon
    Waa garangar wacan
    Waa geed malko ah
    Waa shuqul gobeed
    Gaaridu mashxarad
    Googeysayoo
    Geereershihiyo
    Guun iyo abwaan
    Laga wacay gabyaa
    Anna garashaday
    Aan soo godlee
    Rag alloow gudoon
    
    Libta aan wax garad
    Waayeel goosan karin
    Gaban sooma helo
    Gurboodow yaryare
    Wey gabaabsidaye
    Goormaa kacdeen
    Goormuu Nin ragi
    Nacas garabsan jiray
    Goormuu hacoo
    Geela raaci jiray
    Goormuu kasgaab
    Garta qaadi jiray
    Goormuu bakhayl
    Gool loogi jiray
    Goormuu fuluhu
    Geli jiray rogaal
    Goormaa baroor
    Baqal gaadhi jiray
    Goormay gabniyo
    Madi geel sinmeen
    Goormaa halyeey
    Gocor maagi jiray
    Goormuu atoor
    Aar guhaadin jiray
    Goormay dhalool
    Galool mudhay ahayd
    Goblantooy adduun
    Waa galinba cayn
    Gedaan loo filayn
    Ayey gudo wadhaa
    
    Afartaa gutaye
    Gibin kalena waa
    Gabbal kaa tagaa
    Ma gadaal noqdoo
    Lama Gaadho shalay
    Wedka lama gafiyo
    Godka aakhiroo
    Wakhtigaa is gura
    Sadaan guullahay
    Gasiin kaaga dhigin
    Lama goosan karo
    Wiyil lama ganiyo
    Gool wadata qaan
    Aar looma galo
    God madaw ku jira
    
    Lama goosto ciin
    Lama gado abaal
    Lama gooyo wacad
    Lama geysto eel
    Gar allay taqaan
    Laba kuu gudboon
    Agabare ha gelin
    Afartaa guntaye
    gees kale jaleec
    Intaad guunyo kale
    Galab raaci leyd
    Geel dhaqaa ka roon
    Intaad gaaf nin kale
    U gangaami leyd
    Guursaa ka roon
    Golli bey idaha
    Gol u wada hoydaan
    Waa midaan i gelin
    
    Goosan lumay habeen
    Weer wuu gafaa
    Waa midaan igelin
    
    Dayax gaafan baa
    Gudcur dhaamayaa
    Waa midaan i gelin
    
    Gu’ hagaagay iyo
    Jiilaal gudboon
    Waa midaan i gelin
    
    Gaari dumara bey
    Goonbaar sinmeen
    Waa midaan i gelin
    
    Gari laba Nin bay
    Guusha u sintaa
    Waa midaan i gelin
    
    Nabad lagu gamiyo
    Colaad baa gudboon
    Waa midaan i gelin
    
    Gool sagaal jirana
    Guduraa ka roon
    Waa midaan i gelin
    
    Hoobaan gobeed
    Gomoshaa ka roon
    Waa midaan i gelin
    
    Geel toosiyaa
    Jiir u goodiyaa
    Waa midaan i gelin
    
    Gal dad liqa nin ogi
    Sahal buu u geli
    Waa midaan i gelin
    
    Gurdan iyo col buu
    Galaw aamusaa
    Waa midaan i gelin
    
    Gaadeeraday
    Gabadano dishaa
    Waa midaan i galin
    Waxse gawsha iyo
    
    Nimaan guunyo dhaqan
    Ganuun buu dhamaa
    Waa mid aan i gelin
    
    Gocoshada ku simay
    Geedkay tiqiin
    Ayaan loo golayn
    Ged kaley u taal
    genaw xajadii
    Guu-guulihii
    Xalay ciyay galbeed
    Ma gafbuu tirsaday
    Haddaan laba is gaya
    Calaf ba isu gelin
    Sidee loo galaa
    Galadiyo samaa
    Guulaa baxshee
    Gucle laguma helo
    Godobeey ninkaa
    Waad garaneysaa
    Gardarooy miyaad
    Garab iga heshaa
    Waa duni gablool
    Gebagabo ku dhow
    Guurti murantayoo
    Is guhaadisoo
    Kala guratayoo
    Dumarku u garniqi
    Gadhweynow midhkaa
    Goosh kanaan arkee
    Way ganacjabtee
    Taariikhda gali
    
    Maska good ahiyo
    Guuleed markii
    Tolow loo garnaqay
    Kee guusha helay
    Mise waa gayaxan
    Gees iyo gafuur
    Gar jiileed tashigu
    
    Nin ka guday sharciga
    Gawracay wanaag
    Garawshiiyo neceb
    Naca gaamuriyo
    Gadaafada waqii
    Gaar kuma ahee
    Waa garab ku daaq
    Sow tuu genow
    Beri geedna yidhi
    Gudinyahay badhkay
    Yaad garabsatee
    Imaad goyn karteen
    
    Shan kastoo la gado
    Ama cadow gumudo
    Ma gadmee xaquye
    Wuu gadaal baxaa
    Gardiid waxan ku idhi
    Geel doonabaa
    Geeso dhiiglihiyo
    Gebogebo dhashee
    Gacalow ka joog
    Waxaan ganac lahayn
    Afartaa gudbaye
    Galka hoos u raac
    
    Goloof iyo hal gudhan
    Gaawaha u culo
    Waa hal aanan gayin
    Ruux kula gudboon
    Gaadiid u noqo
    Waa halaanan geyin
    Waxaan kuu gadnayn
    Guudkuun u rido
    Waa halaanan geyin
    Samo waan gartaa
    U gargaar xumaha
    Waa halaanan geyin
    Marka goojo boob
    Qaalmaha gu rimi
    Geel jire u xulo
    Ina goray cilaan
    Teenana gadhloow
    Bal maxaa gulaan
    Garaabiido qaba
    Haydalas guracan
    Baqal gawso wayn
    Geela uga dara
    
    Maxaa inan golyeed
    Geesiga dabree
    Garba duub u xidha
    Nacaskana go iyo
    Garaadada u tola
    Waxba yaan go’dooy
    Af gobaadsanine
    Gaasiraay ma dhalan
    Wali muu gadhayn
    Wiil kii gugeer
    Garka kugu xidhee
    Guur uga fadhiday
    Afartaa guntaye
    gaalgaal mid kale
    
    Nolol aan gudneyn
    Godka aakhiriyo
    Geeraa ka roon
    Gabno aan waqeed
    Gaawe laga dhameyn
    Giiraa ka roon
    Badda guuxda een
    Galaan laga dareyn
    Goof baa ka roon
    Gundhig iyo tilmaan
    Wuxuu gabaygu yidhi
    Gini lacag ahiyo
    Guuf iyo qadhaab
    Ninka goobayee
    Gowsuhu dirteen
    Muu gudan xilkii
    Loo garabsadee
    Waxa goortan guda
    Waan garanayaa
    Waa ragiyo geel
    Iyo gool libaax
    Iyo gaade faras
    Iyo gabadh an curan
    Afartaa guntaye
    Wuxuu yahay go’aan
    Nin gurrani waqii
    Ha gadaal ceshee
    Waa iga go’aan
    Markaan gogol wanaag
    Geeddiga ku furo
    Inaan beesha guban
    Gacan siiyo oon
    Gaadiid u diro
    Waxaan goobayaa
    guri Lagu nastiyo
    gole loo dhanyiyo
    gobeey caadadaa
    Gurgurshaaga iyo
    Waxaan gibil ma diid
    Caynka ugu gubey
    Ha gayoota oo
    Guri rays leh iyo
    Guryo samo ku furo
    Waxaan gorofka iyo
    Gaawaha u culay
    Guga inaan ku shubo
    Dhay iyo galxood
    Gobaad laga lisee
    Soo godol casuur
    Guullow allaw
    Na gargaar adaa
    Samo garanayee
    Guulow allaw
    Guri roon na gee
    Oo geel ku dhalay
    Oo gacal fadhiyo
    Oo gudini taal.
    Gaboobow tixihu
    Waa gooli baadh
    Adaa garanayee
    Sii gaasa bixi
    Gaadhsii ragii
    
    
    
Bakeyle   Dib U laabo

    
    
    
    Wuxuu yidhi:
    
    
    
    
Bakeyle   Dib U laabo

    
    
    
    Wuxuu yidhi:
    
    
    
    
Bakeyle   Dib U laabo

    
    
    
    Wuxuu yidhi:
    
    
    
    
Soo bandhige: Fu,aad Sh. (Bahda Mareegta Farshaxan)
Xigasho: Mareegta Hoyga Suugaanta
Copyright ©2003- Mareegta Raadraac ee Farshaxan. All Rights Reserved.